Θεόδωρος νεομάρτυς ο Βυζάντιος (+1795)
Λίγα μόλις χρόνια μετά την Άλωση της Κωνσταντινούπολης (1453) από τους οθωμανούς, έκαναν την εμφάνισή τους Μάρτυρες της Πίστης και ήρωες της Πατρίδας, οι οποίοι πριν και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του 1821, αν και άνθρωποι σαν όλους εμάς, επιθυμώντας τη Βασιλεία των ουρανών και το μεγάλο αγαθό της ελευθερίας, θυσίασαν τον εαυτό τους, περιφρονώντας τα δικά τους μαρτύρια. Αυτοί όμως οι μαρτυρικοί θάνατοι ήταν για τους σκλαβωμένους η καλύτερη τονωτική ένεση. Χαλύβδωνε τη θέλησή τους να μείνουν Έλληνες και ορθόδοξοι χριστιανοί. Να οργανωθούν σιγά σιγά με σκοπό να είναι έτοιμοι για το “ποθούμενον”, που έλεγε ο άγιος Κοσμάς ο Αιτωλός, εννοώντας τον μεγάλο Ξεσηκωμό, για την απελευθέρωσή τους.