Η γιορτή του Αγίου Πνεύματος στην Κύπρο είναι γνωστή ως Γιορτή του Κατακλυσμού.
Με τον τρόπο που γιορτάζονται στη χώρα μας τα έθιμα της γιορτής αυτής ανάγονται στην αρχαιότητα και συνδέονται με την γιορτή των Ανθεστηρίων, αλλά και με την βιβλική ιστορία του Κατακλυσμού του Νώε.
Το νερό, ως πηγή ζωής από την μια οδηγεί στην ανανέωση της φύσης και στην ανθοφορία, και από την άλλη ως καθαρτήριο μέσο, παραπέμπει στον Κατακλυσμό της Παλαιάς Διαθήκης και αποτελεί και στις δύο περιπτώσεις ευκαιρία για ευφορία και γιορτή.
Η Γιορτή του Αγίου Πνεύματος
Η γιορτή του Κατακλυσμού γιορτάζεται την Κυριακή της Πεντηκοστής και τη Δευτέρα του Αγίου Πνεύματος και έλκει τις ρίζες της από τη «Γένεση» της Παλαιάς Διαθήκης, από την Ελληνική Μυθολογία και την Κυπριακή Λαογραφία, που είναι συνδεδεμένη με τη Θεά Αφροδίτη, την θεά του έρωτα.
Την Κυριακή της Πεντηκοστής γιορτάζουμε την εμφάνιση του Αγίου Πνεύματος στους μαθητές του Χριστού, πενήντα μέρες μετά την ανάστασή Του και δέκα μέρες μετά την ανάληψή Του, ενώ την Δευτέρα γιοτάζουμε την Αγία Τριάδα αφού δεν μπορεί να απομονωθεί ένα Πρόσωπο από τα άλλα Πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. Για να τιμηθεί όμως το Άγιο Πνεύμα, ορίστηκε να εορτάζεται και κατά την Πεντηκοστή, αλλά και ξεχωριστά την Δευτέρα.
Τα έθιμα του Κατακλυσμού
Το έθιμο του Κατακλυσμού έχει ρίζες στην ειδωλολατρεία και στη λατρεία της Θεάς Αφροδίτης και του Άδωνη που γιόρταζαν οι αρχαίοι Κύπριοι σε βωμούς με τελετές τις οποίες συνόδευαν λουτρά καθαρμού, αθλητικοί αγώνες, τραγούδια και χοροί, ποιητικοί και μουσικοί αγώνες.
Ωστόσο, παράλληλα με τις θρησκευτικές εκδηλώσεις στις εκκλησίες, στην Κύπρο υπάρχει πλούσιο εορταστικό πρόγραμμα σε διαφορές επαρχίες, το οποίο έχει μια ποικιλία από διαγωνισμούς παραδοσιακών κυπριακών ποιημάτων, ερωτικών τραγουδιών αλλά και «τσιαττιστών».
Επίσης μεγάλη σημασία έχουν και οι παραδοσιακοί χοροί, του καρτζιλαμά, του συρτού, του ζεϊμπέκικου και του χορού του δρεπανιού.
Νεροπόλεμος
Μια σημαντική συνήθεια που διατηρείται αυτή την μέρα είναι το «πιτσίλισμα» με νερό ή κολύμβηση στη θάλασσα τη Δευτέρα του Κατακλυσμού.
Στον Κατακλυσμό, ο κόσμος βρέχει ο ένας τον άλλο και αργότερα πάει στην παραλία, είτε για να μπούνε μέσα σε βάρκες για θαλάσσιο περίπατο, είτε για θαλάσσια μπάνια είτε για να παρακολουθήσουν ναυτικούς αγώνες, ιστιοπλοΐες και κωπηλασίες.
Αυτό το έθιμο συμβολίζει τον αγιασμό της ψυχής και του σώματος, όπως και την ανανέωση της ζωής με τον εμβαπτισμό του ανθρώπου.
Το ξεχωριστό έθιμο της Κερύνειας
Στην Κερύνεια, υπήρχε το έθιμο ολισθηρός ιστός. Ένας στύλος της Ηλεκτρικής πάνω στην ξύλινη αποβάθρα δενόταν με σχοινιά. Μέσα από μια βάρκα από κάτω άλειφαν τον ιστό με λίπος, και τον περιέχυναν με θαλασσινό νερό, για να γίνεται πολύ πιο γλιστερός. Ο διαγωνιζόμενος προσπαθούσε να περπατήσει πάνω στο κατάρτι μέχρι την άκρη του και να πιάσει μια μικρή Ελληνική σημαία και μετά να πέσει στη θάλασσα. Μόνο πολύ εξασκημένοι κολυμβητές μπορούσαν να κερδίσουν.
Τα τσιαττιστά
Φυσικά τα τσιαττιστά είναι ένα μεγάλο κομμάτι του Κατακλυσμου. Τα Τσιαττιστά αποτελούν ένα από τα πιο ζωντανά κομμάτια της κυπριακής λαϊκής ποιητικής δημιουργίας.
Για να διαγωνιστεί κάποιος στα τσιαττιστά πρέπει να είναι καλός ποιητάρης, να έχει την ικανότητα πολύ γρήγορης σύνθεσης στοίχων και την οξυδέρκεια να απαντά με αμεσότητα στον αντίπαλο του, παρασύροντας τον σε θεματολόγιο της δικής του επιλογής.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Νίκος Σεργιανόπουλος: 15 χρόνια από τη δολοφονία που συγκλόνισε Ελλάδα και Κύπρο
Ειδήσεις σήμερα:
Τέμπη: Ισχυρές ενδείξεις μεταφοράς εύφλεκτης ουσίας – «Αλλοίωση της σκηνής του εγκλήματος»
Αυξήθηκαν οι αφίξεις τουριστών τον Μάρτιο – Ποιοι τουρίστες προτίμησαν την Κύπρο
Καταθέτει σήμερα ο Σαββίδης αίτημα για ανάρμοστη συμπεριφορά Οδυσσέα - Κάνει λόγο για σχέδιο εξόντωσης του η Ελεγκτική
O Γενικός Εισαγγελέας, Γιώργος Σαββίδης, καταθέτει σήμερα στο Ανώτατο Συνταγματικό Δικαστήριο αίτημα για εξέταση καταγγελίας για ανάρμοστη συμπεριφορά του Γενικού Ελεγκτή Οδυσσέα Μιχαηλίδη.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
