Σημειώνοντας ότι μετά από αυτή την απόφαση πολλοί κτηματομεσίτες, εργολάβοι οικοδομών και άλλα άτομα θα φοβούνται να περάσουν στις ελεγχόμενες από τη Δημοκρατία περιοχές, ο Σαντέγκι υποστήριξε:
«Άλλωστε κανένα μέλος μας δεν πηγαίνει στην ελληνοκυπριακή πλευρά. Οι Ελληνοκύπριοι μάς έβαλαν σε μια ανοικτή φυλακή. Υπάρχει η Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών όμως δεν επιλέγεται η νομική οδός. Οι Ελληνοκύπριοι ενεργούν όπως νομίζουν. Όμως, υπάρχει και σε εμάς λάθος. Δεν λειτουργήσαμε ικανοποιητικά την επιτροπή. Αν οι Ελληνοκύπριοι καταχωρίζουν αγωγές παρά την Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών, μπορούμε και εμείς να πάρουμε προσωρινά διατάγματα για τα αεροδρόμια και τους δρόμους που έχουν τουρκικό τίτλο ιδιοκτησίας. Στον νότο υπάρχουν πολλές οικοδομές που έγιναν πάνω σε τουρκική περιουσία, να κινητοποιηθούμε και εμείς γι’ αυτά».
Αναφέροντας ότι θα συνεχιστούν οι συλλήψεις και ότι πρέπει να κινητοποιηθούν και οι ίδιοι, ο Σαντέγκι είπε ότι αν συλληφθεί κάποιο μέλος τους, θα καταχωρίζουν και οι ίδιοι αγωγές μέσω ενός νομικού γραφείο που θα συστήσουν σύντομα.
Υπογράμμισε ότι πρέπει να παραχθούν τρόποι για να διασφαλιστούν χρήματα για την «Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών» και ότι ήρθε η ώρα να πάρουν τα σωστά μέτρα οι «αρμόδιοι».
Υποβάλλοντας και εισηγήσεις για να λειτουργεί καλύτερα η «Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών», ο Σαντέγκι ανέφερε ότι πρέπει να επιταχυνθεί η διαδικασία της αίτησης, να μειωθούν οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, να επιταχυνθεί η διαδικασία λήψης αποφάσεων και να ολοκληρώνονται σε πιο σύντομο χρονικό διάστημα οι αιτήσεις.
Πρόσθεσε ότι πρέπει να διασφαλιστούν ικανοποιητικά χρήματα για τις πληρωμές αποζημίωσης και να γίνονται με δίκαιο και γρήγορο τρόπο οι πληρωμές στους αιτητές.
Είπε επίσης ότι πρέπει να ενισχυθεί η «διεθνής αναγνώριση» της «Επιτροπής» και να αυξηθούν οι διπλωματικές προσπάθειες για να βρει περισσότερη στήριξη διεθνώς η «ΕΑΠ», η οποία αναγνωρίστηκε ως εσωτερικό ένδικο μέσο από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΔΑΔ).
Σημειώνοντας ότι πρέπει να αυξηθεί η διαφάνεια και η εμπιστοσύνη στην «ΕΑΠ», ο Σαντέγκι είπε πως πρέπει να γίνεται τακτική ενημέρωση της κοινής γνώμης για να αυξηθεί η αξιοπιστία της «Επιτροπής» και να διεξάγονται με διαφάνεια όλες οι διαδικασίες.
Ανέφερε επίσης ότι πρέπει να αναπτυχθούν εναλλακτικές λύσεις και να διασφαλιστεί η πιο αποτελεσματική εφαρμογή λύσεων, όπως η ανταλλαγή και η επιστροφή και όχι μόνο η αποζημίωση.
Πρόσθεσε ακόμη ότι πρέπει να ενισχυθεί σε προσωπικό και υποδομές η «Επιτροπή», να αυξηθεί ο αριθμός των εμπειρογνωμόνων σε αυτήν για να μπορεί να λαμβάνει πιο γρήγορα αποφάσεις και να βελτιωθεί η τεχνολογική υποδομή.
Είπε ότι οι συλλήψεις έπληξαν τον κτηματικό τομέα, μειώθηκαν σε μεγάλο βαθμό οι επενδυτές και δεν έχει πλέον δύναμη ο ντόπιος πληθυσμός λόγω του συναλλάγματος. «Πλέον είμαστε το τελευταίο σημείο, υποχρεούμαστε να παράγουμε λύσεις», κατέληξε.
«Αυτά που δεν κάναμε στο περιουσιακό μάς παγίδευαν, δεν μάς αφήνουν»!
Εξάλλου, κάτω από αυτό τον τίτλο, η Diyalog (12.05.25) δημοσιεύει άρθρο του Χασάν Έρτσακιτζά, ο οποίος αναφέρει ότι για επίλυση των περιουσιακών διαφορών στην Κύπρο, το Συμβούλιο της Ευρώπης πρότεινε την «Επιτροπή Ακίνητων Περιουσιών» και προσθέτει:
«[…] Και εμείς το δεχθήκαμε, κάναμε νόμο και αρχίσαμε να τον εφαρμόζουμε. Σαν να είχε συσταθεί ισορροπία. Δεν μπορέσαμε να λειτουργήσουμε ικανοποιητικά αυτή την επιτροπή. Υπήρξε καιρός που έμεινε χωρίς να λειτουργεί με την πλήρη έννοια της λέξης. Περιμένει να πληρωθεί η αποζημίωση 170 εκατομμυρίων στερλινών που πρέπει να πληρωθεί για τους φακέλους που αποφασίστηκαν μέχρι σήμερα. Και πολλοί φάκελοι αιτήσεων δεν έχουν καταλήξει σε αποτέλεσμα. Αν πληρωθούν γρήγορα οι αποζημιώσεις, θα αυξηθούν οι αιτήσεις, θα χρειαστεί να λυθεί πιο γρήγορα αποτέλεσμα, να βρεθούν περισσότερα χρήματα και να γίνουν πληρωμές. Δεν έχουμε την ικανότητα να το κάνουμε αυτό. Ούτε το σύστημά μας είναι κατάλληλο γι’ αυτό, ούτε οι πόροι μας είναι ικανοποιητικοί!
Τώρα είμαστε αντιμέτωποι με μια νέα και διαφορετική φούρια αγωγών. Η ελληνοκυπριακή πλευρά, με τους νομικούς ελιγμούς της που ετοιμάστηκαν με αριστοτεχνικό τρόπο, προσπαθεί να προστατεύσει κατ’ αυτήν τις ελληνοκυπριακές περιουσίες που εγκαταλείφθηκαν στον βορρά και στο μεταξύ προσπαθεί να γκρεμίσει το σύστημα που επιχειρείται να στηθεί στο θέμα των περιουσιακών προβλημάτων.
Ένας φίλος μου εργολάβος που ανθεί μού έστειλε το εξής μήνυμα τις προάλλες: ‘Το περιουσιακό πρόβλημα θα μάς μετατρέψει σε ανοικτή φυλακή!’ Και πρόσθεσε: ‘Αν δεν λυθεί, θα συρθεί ακόμα και σε πόλεμο μακροπρόθεσμα’! Μήπως δεν είναι ένα είδους πόλεμος αυτά που γίνονται τώρα; Είμαστε υποχρεωμένοι να βρούμε τρόπους να συμφωνήσουμε αντί να πολεμήσουμε, όμως κανείς δεν προβαίνει σε υποχωρήσεις. Αν δεν μπορούμε να συμφωνήσουμε με την ελληνοκυπριακή πλευρά, πρέπει τουλάχιστον να είμαστε τόσο καλοί ‘πολεμιστές’ όσοι εκείνοι, όμως ούτε αυτό το καταφέρνουμε κάπως».