Όχι πως παραπονιέμαι, έχει και η εφηβεία τα ωραία της, όπως για παράδειγμα τα first world problems, το τέλος του κόσμου που έρχεται συχνότερα απ’ ότι το προέβλεπε ο Άγιος Πορφύριος ο Καυσοκαλυβίτης, όλο αυτό το teen drama που κάνει τη ζωή σου να μοιάζει με το Pretty Little Liars χωρίς τους φόνους. Μέχρι στιγμής τουλάχιστον.
Σε ηλικιακά σταυροδρόμια όπως αυτό, αναπόφευκτα κάνεις εκείνες τις σκέψεις. Ξέρετε ποιες. Αποφοίτηση, ενηλικίωση, σπουδές, σύνδρομο άδειας φωλιάς και τριπλάσια δουλειά απ’ ότι στα 30 σου για να βγάλεις τα έξοδα της φοιτητικής ζωής (γεγονός: δουλεύεις λιγότερο όσο μεγαλώνεις μόνο αν είσαι δημόσιος υπάλληλος). Και στην κορυφή: Τι γίνεται μετά;
Όσο ζόρικο κι αν είναι, τόσο εγώ όσο και η μαμά της ενθαρρύνουμε την (όχι-πια-και-τόσο) μικρή να πάει στο εξωτερικό για σπουδές και αν της κάτσει κάτι καλό, να μείνει εκεί. Δεν με λες και Πολυάννα αλλά κάποτε έτρεφα κάποιες ελπίδες ότι αυτός ο πολύπαθος τόπος θα πάει μπροστά, θα εξελιχθεί, θα προοδεύσει, θα επαναφέρει τον καλό του εαυτό. Δεν εννοώ φυσικά τους δείκτες γιατί αποδεδειγμένα ο Κυπραίος έχασε τον ανθρωπισμό του όταν ανακάλυψε το χρήμα και έγινε τελείως σκατόψυχος όταν το έχασε κι αυτό. Το ‘13 κουρεύτηκαν πολλά περισσότερα από το εισόδημά μας, ψαλιδίστηκε η ίδια μας η ύπαρξη.
Μην το πάρετε στραβά, λατρεύω την Κύπρο. Ακόμα πιστεύω πως είναι ο ιδανικός τόπος να μεγαλώσεις παιδιά σε ένα όμορφο, ηλιόλουστο, σχετικά ασφαλές και ελεγχόμενο περιβάλλον και να περάσεις τα γεράματά σου παίρνοντας σβάρνα τα μοναστήρια, πλατσουρίζοντας στη Μακένζι και βλέποντας ΡΙΚ για να σε πάρει ο ύπνος (μην το παρακάνεις όμως γιατί ρισκάρεις να πέσεις σε βαθύ κώμα). Αλλά για τίποτα ενδιάμεσο. Όχι για τις παραγωγικές ηλικίες και ειδικότερα εάν αυτές συνοδεύονται από ανοιχτό μυαλό, κριτική σκέψη, προοδευτικές ιδέες και ένα διαρκώς ανήσυχο, ασυμβίβαστο και ελεύθερο πνεύμα. Τότε αυτός ο πραγματικά πανέμορφος, ευλογημένος τόπος μπορεί να γίνει η λοβοτομή σου. Η ταφόπλακα της ενέργειας, της φαντασίας και της δημιουργικότητας. Εκτός φυσικά κι αν είσαι γόνος, old money, νεόπλουτος, λαμόγιο, κομματόσκυλο με γλώσσα βατράχου και φιλοδοξίες που φτάνουν μέχρι τις μεσαίες κλίμακες του Δημοσίου ή αν διαθέτεις την παραμικρή εξουσία σε βάρος συμπατριωτών σου. Τότε σταματήστε να διαβάζετε, ζείτε ήδη στον παράδεισο, τη Σιγκαπούρη της Μεσογείου, τη Νήσο των Αγίων, των Ηρώων και των Αρίστων που ύμνησαν βασιλιάδες, ποιητές και διεθνώς καταζητούμενοι απατεώνες.
Όμως ελάτε στη θέση ενός νέου ανθρώπου που βγαίνει σ’ αυτό που αποκαλούμε πραγματική ζωή, χωρίς άκρες, βύσματα, έτοιμο χρήμα ή όνομα βαρύ στην ιστορία. Πώς θα τον πείσετε να μείνει και να διαπρέψει στο νησί που τον γέννησε και ανέθρεψε; Γιατί άλλο να ζεις στο κουκούλι που έχουν υφάνει οι γονείς σου κι άλλο να ανοίξεις τα φτερά σου σε ένα μέρος που είναι γνωστό ότι τα κόβει αν ανήκεις στο λάθος κόμμα, έχεις το λάθος χρώμα ή κάνεις τις λάθος ερωτήσεις. Πώς θα ενθαρρύνω την κόρη μου να μείνει στην πατρίδα της; Σίγουρα όχι με τσιτάτα τύπου “γίνε η αλλαγή που θέλεις να δεις στον κόσμο” που ναι μεν δείχνουν γαμάτα και βαθυστόχαστα κάτω από τη φωτο σου στο insta όπου αγναντεύεις με ύφος Κομφούκιου το ηλιοβασίλεμα αλλά σπάνια έως ποτέ εφαρμόζονται στην αληθινή ζωή. Επίσης αν της αρχίσω τις εμψυχωτικές μαλακίες το πιο πιθανό να μου πει να σταματήσω να βλέπω βιντεάκια της Κατερίνας Σαλακά και θα το κάνει με εκείνο το απόλυτα εκνευριστικό Νομικίστικο ύφος που ναι, ξέρω ότι το πήρε από μένα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι μου αρέσει να χρησιμοποιείται εναντίον μου! Άλλωστε με ξέρει, με διαβάζει. Έχει επίγνωση για το που και σε ποιους ανάμεσα ζει.
Δεν μηδενίζω, ούτε ισοπεδώνω (αν και μεταξύ μας το ξέρετε ότι ψοφάω για μια καλή ισοπέδωση) η Κύπρος ούτε hellhole είναι, ούτε κάποια τριτοκοσμική δικτατορία που καταπιέζει και δολοφονεί τους κατοίκους της (αν και κάποια ραγδαία ανερχόμενη πολιτική δύναμη ονειρεύεται ακριβώς αυτό). Έχει όμως πολλές παθογένειες, υπερβολικά πολλές για το μέγεθος, την ιστορία, τον πολιτισμό αλλά και τη θέση της ως μέλος της ΕΕ. Και το χειρότερο; Δείχνει να επαναπαύεται, να αγκαλιάζει αυτές τις παθογένειες, να τις αποδέχεται ως τη νέα κανονικότητα. Η διαφθορά καλπάζει, οριζόντια, κάθετα και διαγώνια. Βρίσκεται παντού και σε κάθε πτυχή του ιδιωτικού και (κυρίως) του δημόσιου βίου, από τον τελευταίο υπάλληλο μέχρι υψηλά ιστάμενους, πολλές φορές δε συνοδεύεται από εγκληματική ανικανότητα, ανεπάρκεια ή γνήσια, ανόθευτη, καθαρόαιμη ηλιθιότητα. Συνδυασμός που οδηγεί σε κατασπατάληση δημοσίου χρήματος, καταστροφές ή/και απώλεια ανθρώπινων ζωών. Οι θεσμοί διανύουν τη χειρότερη φάση τους (ειδικότερα η δικαιοσύνη), η ατιμωρησία είναι ο κανόνας και όχι η εξαίρεση. Όσο μεγαλύτερη η κομπίνα τόσο αυξάνονται οι πιθανότητες να τη γλιτώσεις “για λόγους δημοσίου συμφέροντος”.
Το επίπεδο της πολιτικής έφτασε στο ναδίρ, όχι πως ήταν και ποτέ ψηλά στο κράτος που είχε για πρώτο Πρόεδρο έναν παπά, αλλά νομίζω πως αυτό που ζούμε στη μετα-Φειδία εποχή είναι το σκάψιμο του πάτου για να βρούμε νέα βάθη. Τη δεκαετή λαίλαπα του Νίκαρου διαδέχθηκε το κακό sequel/spin off του Χριστοδουλίδη με το ίσως πιο αδέξιο και ερασιτεχνικό gaslighting στην ιστορία, στην απέλπιδα προσπάθειά του να μας πείσει ότι ζούμε στο Μονακό με βράκες, ότι τα απανωτά clusterfucks (Βασιλικό, Interconnector, μαρίνα Λάρνακας, διαβατήρια, δρόμος Πόλης, υδατικό κλπ) που μας άφησε κληροδότημα ο Τέως τα έκαναν εξωγήινοι και ότι ο ίδιος φύτρωσε σαν έντελβαϊς στο πολιτικό σκηνικό και δεν ήταν μέλος του Υπουργικού που τα υπέγραφε. Ρατσισμός, σεξισμός και ομοφοβία στα επίπεδα του ‘60 (αν και δεν πιστεύω ότι ξεκόλλησαν ποτέ από κει), το οργανωμένο έγκλημα παραμένει το μοναδικό οργανωμένο πράγμα στη χώρα και η Αστυνομία διευκολύνει φασισταριά να ξυλοφορτώνουν μετανάστες, την ακροδεξιά παραφυάδα των κυνηγών να ψήνουν σούβλες στη μέση του highway και επικίνδυνους κατάδικους να την κοπανούν μετά από τσιμπούσια στο σπίτι τους, ενώ την ίδια στιγμή χτυπάει με γκλομπ και ψεκάζει με pepper spray καμιά κατοσταριά ειρηνικούς διαδηλωτές που διαμαρτύρονται έξω απ’ το Προεδρικό για τη Γάζα. Γιατί έτσι έμαθαν οι ένστολοι να βγάζουν τον τσαμπουκά και τα απωθημένα τους και οι ανώτεροί τους να στέλνουν τα χαιρετίσματά τους στην εκάστοτε εξουσία: χτυπώντας οικογενειάρχες, ηλικιωμένους και παιδιά.
Όχι, δεν είναι τυχαίο που εκλέγουμε Φειδίες, που γνωρίζει ραγδαία άνοδο η ακροδεξιά, που παραδίδεται ο δημόσιος διάλογος στην τοξικότητα, την πόλωση και τον λαϊκισμό μετατρέποντας το νησί σε μια live action εκδοχή του Πού Πήγαμε και Δεν Μας Άρεσε.
Τι να της πω λοιπόν της 16χρονης; Ή μήπως να της πω ότι εδώ θα έχει φωνή, ελευθερία, δικαιώματα, αρκεί να μην ενοχλεί, να μην διαμαρτύρεται, να μην σηκώνει κεφάλι και να αποδέχεται ότι η ισονομία, η ισοπολιτεία και το κράτος δικαίου είναι κάτι ανάμεσα σε ανέκδοτο και urban legend; Να της πω, μείνε να δεις το ΕΛΑΜ από περιθωριακό παράρτημα της Χρυσής Αυγής να αναδεικνύεται τρίτη πολιτική δύναμη και τον αρχηγό του από μπράβος του φυλακόβιου Μιχαλολιάκου σε ρυθμιστή του πολιτικού συστήματος; Και να έχουν το θράσος, να μας λένε, όχι μόνο οι ίδιοι αλλά και κάποιοι δήθεν δημοκράτες, ότι ευθύνονται γι’ αυτό οι “μετανάστες και η woke ατζέντα” και όχι η έμφυτη σκατοψυχιά, η καύλα της εξουσίας και η φυσική ροπή του αδύναμου προς αυτόν που πιστεύει ότι θα ορίζει το παιχνίδι; Σοβαρά τώρα, μ’ αυτούς θα κάτσει να μιλήσει, να συνδιαλλαγεί, να συνεργαστεί;
Από την άλλη ίσως να μην χρειάζεται να της πω οτιδήποτε. Βλέπει, ακούει, διαβάζει. Νοιάζεται. Θα κάνει τις επιλογές της και οι γονείς της θα τις στηρίξουμε no matter what. Μέχρι τότε έχουμε ακόμα δύο ολόκληρα χρόνια μαζί της. Ας κοιτάξουμε να τα απολαύσουμε...