3 Αυγούστου 1977, ώρα 5.15 το πρωί. Η καρδιά του μ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ και πρώτου Προέδρου της Κυπριακής Δημοκρατίας σταματά, μετά από τρεις καρδιακές ανακοπές που σημειώθηκαν μέσα σε έξι ώρες.
Η είδηση του θανάτου του Εθνάρχη της Κύπρου, μεταδίδεται αστραπιαία. Στις 6 το πρωί το ραδιόφωνο του ΡΙΚ μεταδίδει έκτακτη είδηση: «Ραδιοφωνικό Ίδρυμα Κύπρου. Η ώρα είναι έξι. Μεταδίδουμε έκτακτη είδηση. Ο λαός πενθεί από σήμερα την αυγή τον θάνατο του Προέδρου της Δημοκρατίας Αρχιεπισκόπου Μακαρίου. Ο Μακαριότατος απεβίωσε στις πέντε και δεκαπέντε το πρωί, από καρδιακό έμφραγμα».
Η κηδεία του τελέστηκε πέντε ημέρες μετά την κοίμησή του, στις 8 Αυγούστου 1977, ενώ η περίοδος που προηγήθηκε, αποτέλεσε χρόνος βαρύτατου πένθους και οδύνης στις τάξεις της κυπριακής κοινωνίας. Η σορός του εκτέθηκε σε λαϊκό προσκύνημα και χιλιάδες λαού έσπευσαν να αποχαιρετήσουν με δάκρυα στα μάτια τον Αρχιεπίσκοπο Μακάριο.
Σημειώνεται πως, ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος τάφηκε χωρίς καρδιά, αφού αυτή αφαιρέθηκε και μεταφέρθηκε από τον παθολογοανατόμο του Νοσοκομείου Λευκωσίας, Πάνο Σταυρινό, στο Λονδίνο για περαιτέρω εξετάσεις. Η καρδιά αφότου επέστρεψε από το Λονδίνο, παρέμεινε στην Αρχιεπισκοπή μέχρι το 2010, χρονιά κατά την οποία τοποθετήθηκε στον τάφο του, με πρωτοβουλία του μ. Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β.
Σαράντα έξι χρόνια μετά το θάνατο του, πολιτεία και κοινωνία τιμούν την μνήμη του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ, το όνομα του οποίου συνδέθηκε με την σύγχρονη ιστορία της Κύπρου.
Υπενθυμίζεται πως, το ετήσιο μνημόσυνο του Εθνάρχη Μακαρίου τελέστηκε την Κυριακή (30/7) στην Ιερά Μονή Παναγίας του Κύκκου, στην παρουσία του Προέδρου της Δημοκρατίας, Νίκου Χριστοδουλίδη, και άλλων επισήμων.
Ο τάφος του Μακαρίου στον Κύκκο
Το ThemaOnline, με αφορμή τη σημερινή επέτειο, βρέθηκε στον τάφο του μ. Αρχιεπισκόπου Μακαρίου και καταγράφει τα σημαντικότερα βήματα της πορείας του.
Ο τάφος του Εθνάρχη Μακαρίου, κατόπιν δικής του επιθυμίας, βρίσκεται σε χώρο ανάμεσα στην Ιερά Βασιλική και Σταυροπηγιακή Μονή του Κύκκου και το Θρονί της Παναγίας, ώστε να αγναντεύει ολόκληρη την Κύπρο.
Σύμφωνα με μαρτυρίες, ο μακαριστός Αρχιεπίσκοπος είχε δώσει συγκεκριμένες οδηγίες στον αρχιτέκτονα Ανδρέα Φιλίππου για τον τάφο και τον περιβάλλοντα χώρο.
Συγκεκριμένα, ο τάφος σήμερα σκεπάζεται από μαύρη μαρμάρινη αναθηματική πλάκα, βρίσκεται μέσα σε ένα ημιυπόγειο θολωτό και πλακόστρωτο οικοδόμημα, Σημειώνεται, δε, πως πάνω στην μαρμάρινη πλάκα αναγράφεται μήνυμα του ιδίου: «Ελληνικέ κυπριακέ λαέ όπου και να ευρίσκομαι θέλω να ξέρεις ότι είμαι μαζί σου. Η ψυχή μου, η καρδιά μου, η σκέψις μου σε σένα πάντα στρέφονται και μαζί σου πάντα είμαι».
Ο μεγαλοπρεπής αδριάντας
Λίγα μέτρα πιο πριν από τον τάφο του, σε ειδικά διαμορφωμένη πλατεία που έχει διαμορφωθεί, βρίσκεται και το άγαλμά του, ο ορειχάλκινος ανδριάντας, βάρους έντεκα τόνων και ύψους 10 μέτρων, ο οποίος φιλοτεχνήθηκε από τον Κύπριο γλύπτη Νικόλαο Κοτζιαμάνη το 1980 στη Βρετανία και το 1987 εγκαταστάθηκε στο προαύλιο της Αρχιεπισκοπής, από το διάδοχο του Μακαρίου, Αρχιεπίσκοπο Χρυσόστομο τον Α΄, παρά τις έντονες αντιδράσεις του τότε Δημάρχου Λευκωσίας, Λέλλου Δημητριάδη.
Μάλιστα, τότε το φιλοτέχνημα του Κύπριου Καλλιτέχνη είχε δεχθεί αρκετές κριτικές για το υπερβολικό, για τα δεδομένα της περιοχής, μέγεθός του, αλλά και για το ότι βρισκόταν σε σύγκρουση με τη νεοκλασική αρχιτεκτονική των κτηρίων που το περιτριγύριζαν.
Μετά από απόφαση, ωστόσο, του τέως μ. Αρχιεπισκόπου Χρυσοστόμου Β, ο μεγαλοπρεπείς αδριάντας μεταφέρθηκε το 2008 στον Κύκκο, ενώ στη θέση του στην Αρχιεπισκοπή τοποθετήθηκε νέος μαρμάρινος ανδριάντας, ύψους δύο περίπου μέτρων.
Αξίζει να σημειωθεί πως, ο τάφος του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ φυλάσσεται καθημερινά από κοκκινοσκούφηδες και όλοι όσοι τον επισκέπτονται μπορούν να τον πλησιάσουν μέχρι ενός σημείου και να βγάλουν, εάν το επιθυμούν, φωτογραφίες.
Στο βίντεο η κηδεία του Αρχιεπισκόπου Μακαρίου από το Αρχείο του ΡΙΚ (Ψηφιακός Ηρόδοτος):
Η πορεία μέχρι τον θάνατο
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος Γ, κατά κόσµον Mιχαήλ, γεννήθηκε στις 13 Αυγούστου 1913 στο χωριό Άνω Παναγιά της Πάφου. Ήταν το πρώτο παιδί της οικογένειας Μούσκου. Ο πατέρας του Χριστόδουλος ήταν βοσκός, ενώ τη μητέρα του, Ελένη Αθανασίου, την έχασε σε ηλικία 11 ετών.
Μεγάλωσε σε φτωχικό περιβάλλον, με στερήσεις, αγροτικές εργασίες και φροντίδα των ζώων. Όμως ποτέ δεν συμβιβάστηκε με τη ζωή του χωριού. Του άρεσε το διάβασμα, ξεχώριζε από τα παιδιά της ηλικίας του και γοητευόταν από τους περιπάτους.
Έτσι, σε νεαρή ηλικία πήγε στη Μονή Κύκκου, όπου τον δέχτηκαν ως δόκιμο. Στις 7 Αυγούστου 1938 χειροτονήθηκε διάκονος και μετονομάστηκε από Μιχάλης σε Μακάριο. Τον ίδιο χρόνο στάλθηκε ως υπότροφος της Μονής Κύκκου στην Αθήνα για σπουδές στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών. Το 1946 πήρε υποτροφία για σπουδές στη Βοστώνη.
Στις 8 Απριλίου 1948 εκλέχθηκε Μητροπολίτης Κιτίου και στις 13 Ιουνίου χειροτονήθηκε επίσκοπος. Το 1949 είχε συνομιλίες στην Ελλάδα με τον βασιλιά, τον Πρωθυπουργό και άλλους επισήμους για το κυπριακό ζήτημα. Μετά από εισήγησή του, η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Κύπρου οργάνωσε στις 15 Ιανουαρίου 1950 Παγκύπριο Δημοψήφισμα, κατά το οποίο το 97% του ελληνικού κυπριακού πληθυσμού ψήφισε υπέρ της ένωσης της Κύπρου με την Ελλάδα.
Στις 20 Οκτωβρίου 1950 εκλέχθηκε Αρχιεπίσκοπος και Εθνάρχης, διαδεχόμενος τον Μακάριο Β’. Αμέσως μετά την εκλογή του ως Αρχιεπισκόπου, ίδρυσε την Παγκύπρια Εθνική Οργάνωση Νεολαίας. Αργότερα επισκέφτηκε και πάλι την Αθήνα, οπότε και προσπάθησε να πείσει την ελληνική κυβέρνηση να προσφύγει στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών για το κυπριακό ζήτημα.
Η εξορία στις Βρυξέλλες και η ανεξαρτησία της Κύπρου
Στις 9 Μαρτίου 1956 εξορίστηκε στις Σεϋχέλλες, εφόσον οι συνομιλίες που είχε με τον Κυβερνήτη για το μέλλον της Κύπρου δεν κατέληξαν σε συμφωνία. Αφού αφέθηκε ελεύθερος, η βρετανική κυβέρνηση τον κάλεσε στο Λονδίνο, όπου και υπογράφηκε η Συμφωνία του Λονδίνου, που ήταν η συνέχεια της Συμφωνίας της Ζυρίχης. Με τις συμφωνίες αυτές η Κύπρος θα ανακηρυσσόταν ανεξάρτητη δημοκρατία.
Στις 16 Αυγούστου του 1960 η Κύπρος πράγματι ανακηρύχθηκε ανεξάρτητη δημοκρατία και ο Μακάριος ανέλαβε καθήκοντα Προέδρου, αφού κέρδισε τις εκλογές στις 13 Δεκεμβρίου 1959 με ποσοστό 66,29%. Τον Φεβρουάριο του 1968 επανεξελέγη Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Η απόπειρα δολοφονίας, το πραξικόπημα και η εισβολή
Στις 8 Μαρτίου 1970 έγινε δολοφονική απόπειρα εναντίον του, ενώ επέβαινε σε ελικόπτερο που θα τον μετέφερε στην Ιερά Μονή Μαχαιρά για το μνημόσυνο του υπαρχηγού της ΕΟΚΑ Γρηγόρη Αυξεντίου. Τον Φεβρουάριο του 1973 επανεξελέγη, για τρίτη φορά, Πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Τη 15η Ιουλίου του 1974 το στρατιωτικό καθεστώς των Αθηνών οργάνωσε πραξικόπημα για την ανατροπή του.
Ο Αρχιεπίσκοπος Μακάριος, αναχώρησε την επομένη, μέσω Μάλτας, για τη Βρετανία και από κει έφτασε στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής, όπου και μίλησε ενώπιον του Συμβουλίου Ασφαλείας. Την 20ή Ιουλίου του ίδιου έτους η Τουρκία, χρησιμοποιώντας ως πρόσχημα το πραξικόπημα, εισέβαλε στην Κύπρο, κατέλαβε περίπου το 36% του εδάφους της Κυπριακής Δημοκρατίας, εκδίωξε περίπου το 28% των Ελληνοκυπρίων από τις πατρογονικές εστίες, σκότωσε αμάχους και προκάλεσε τεράστιες καταστροφές.
Τα τελευταία τρία χρόνια της ζωής του ο Μακάριος ήρθε αντιμέτωπος με μια νέα, δύσκολη πραγματικότητα. Η εισβολή είχε αφήσει πίσω της μια διαλυμένη οικονομία, έναν προσφυγικό πληθυσμό και συναντήσεις που σκοπό είχαν την επίλυση του Κυπριακού υπό το καθεστώς μιας ανεξάρτητης δικοινοτικής ομοσπονδιακής δημοκρατίας. Ο Αρχιεπίσκοπος κάποια στιγμή εκμυστηρεύτηκε στον οικονόμο του Γιώργο Θεοδότου πως: «Δεν μπορώ να ανεχθώ τον περήφανο κυπριακό λαό, τον οποίον άφησα με τα σπίτια του και με τις επιχειρήσεις του, να τον βρω μες στα τσαντίρια».
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ:
Εθνάρχης Μακάριος Γ: 46 χρόνια από τον θάνατο του - Οδοιπορικό «Τ» στον τάφο του - Φωτογραφίες
Ταξίδια: Αποζημιώσεις και δικαιώματα επιβατών για καθυστερημένη, φθαρμένη ή χαμένη αποσκευή
«Καμίνι» η Κύπρος: Στους 40 βαθμούς η θερμοκρασία - Πότε τίθεται σε ισχύ η κίτρινη προειδοποίηση
Οι top 5 διαφημίσεις της πιο διάσημης ξανθιάς
Ειδήσεις σήμερα:
Από πυρκαγιά σε πυρκαγιά έτρεχε η Πυροσβεστική - Το επιχειρησιακό πλάνο ενόψει καλοκαιριού
Έπιασε «λαυράκι» η ΥΚΑΝ - Συγκάτοικοι έκρυβαν ναρκωτικά μέσα στα δωμάτιά τους
Στις φλόγες οχήματα στο Τραχώνι – Καταστράφηκαν ολοσχερώς τα περισσότερα – Αποκλείστηκε η σκηνή
Κυβερνητικός Εκπρόσωπος: Αναχώρησε χθες βράδυ για την Γάζα το πλοίο Jennifer
Το πλοίο Jennifer αναχώρησε χθες βράδυ από το λιμάνι της Λάρνακας για την Γάζα, επιβεβαίωσε στο ΚΥΠΕ ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης διευκρινίζοντας ότι μεταφέρει ανθρωπιστική βοήθεια μόνο από τα ΗΑΕ.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
