Παρά το γεγονός ότι η Άγκυρα δεν απάντησε θετικά σε ότι αφορά στις ημερομηνίες έτσι ώστε να κλειδώσει η νέα διάσκεψη, η Λευκωσία βρίσκεται σε διαβούλευση με τα ΗΕ για καθορισμό ημερομηνίας, κατά το δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιουλίου. Η νέα πενταμερής διάσκεψη, έρχεται να προστεθεί στις προσπάθειες που έγιναν στη Γενεύη τον περασμένο Μάρτιο, με τον καθορισμό μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης, από τα οποία πολύ λίγα έγιναν, λόγω της αδιάλλακτης στάσης που τήρησε και εξακολουθεί να τηρεί η τουρκική πλευρά, κυρίως στο θέμα της διάνοιξης νέων οδοφραγμάτων.
Η επιστροφή της προσωπικής απεσταλμένης του ΓΓ των ΗΕ Μαρία Άνχελα Ολγκίν και οι επαφές που είχε με τις δύο κοινότητες, δεν έφεραν κανένα ουσιαστικό αποτέλεσμα, ενώ οι θέσεις τόσο του Ερσίν Τατάρ όσο και της Άγκυρας, για λύση δύο κρατών, δεν αφήνουν κανένα περιθώριο αισιοδοξίας. Αρχές της ερχόμενης εβδομάδας, η κα Ολγκίν θα βρίσκεται στο Λονδίνο για επαφές, ενόψει της διάσκεψης της Νέας Υόρκης και εν συνεχεία θα μεταβεί στις Βρυξέλλες, για μια πρώτη συνάντηση με τον Ειδικό Απεσταλμένο της ΕΕ για το κυπριακό, Γιοχάνες Χαν, ένα διορισμό, στον οποίο η Λευκωσία και ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, έχει επενδύσει αρκετά. Η προσωπική απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες, αναμένεται να επιστρέψει στο νησί, αμέσως μετά τις επαφές της σε Λονδίνο και Βρυξέλλες.
Ο διορισμός του Ειδικού Απεσταλμένου της ΕΕ στέλνει το μήνυμα, πως η Ευρώπη είναι παρούσα στις διαδικασίες επίλυσης του κυπριακού, καθώς και το μήνυμα πως τα ευρωτουρκικά περνούν μέσα από το κυπριακό, σύμφωνα και με τα συμπεράσματα του περασμένου Απριλίου.
Οι θέσεις των πλευρών: Απόσταση και σταθερότητα
Το βασικό πρόβλημα παραμένει η αδυναμία συμφωνίας στο πλαίσιο λύσης. Η τουρκοκυπριακή πλευρά, απολύτως εναρμονισμένη με την πολιτική της Άγκυρας, απορρίπτει οποιαδήποτε μορφή ομοσπονδίας. Η επίμονη θέση για λύση δύο κρατών, είναι απαράδεκτη, όχι μόνο για τη Λευκωσία και την Αθήνα, αλλά και για τη διεθνή κοινότητα, καθώς παραβιάζει τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας.
Από την άλλη, η σταθερή θέση της Λευκωσίας για ΔΔΟ και η επανέναρξη των συνομιλιών από το σημείο που σταμάτησαν στο Κραν Μοντανά το 2017, θέτει ουσιαστικά ερωτήματα ως προς τη βιωσιμότητα μιας τέτοιας λύσης, την οποία δεν ασπάζεται μέρος της πολιτικής ηγεσίας, καθώς και το νεφελώδες τοπίο σε ότι αφορά στις συγκλίσεις που επιτεύχθηκαν, αλλά και στο περιβόητο «πλαίσιο Γκουτέρες», το οποίο η κάθε μια πλευρά ακόμα και στο εσωτερικό μέτωπο, ερμηνεύει κατά το δοκούν.
Πάμε σε ουσιαστικό διάλογο;
Το βασικό όμως ερώτημα, είναι κατά πόσο στη Νέα Υόρκη, θα ανοίξει ο διάλογος για την ουσία του κυπριακού, κάτι που μέχρι αυτή τη στιγμή, φαίνεται αρκετά απομακρυσμένο. Μπορεί η Λευκωσία να επαναλαμβάνει από κάθε βήμα, ότι αυτός είναι ο στόχος, ωστόσο η ακραία στάση της Άγκυρας και της τουρκοκυπριακής πλευράς, δεν αφήνουν κανένα τέτοιο ενδεχόμενο, ανοιχτό. Πώς θα μπορούσε άλλωστε να ξεκινήσει ένας ουσιαστικός διάλογος, ο οποίος θα είχε δύο αφετηρίες: Από τη μια, η τουρκική θέση για λύση δύο κρατών και από την άλλη, η πάγια θέση της Λευκωσίας για ΔΔΟ.
Ο Τατάρ και οι λεγόμενες «προεδρικές»
Στα κατεχόμενα, ο Ερσίν Τατάρ, δεν φαίνεται να ενδιαφέρεται για επανέναρξη των συνομιλιών, παρά μόνο για τις λεγόμενες «προεδρικές εκλογές» που θα πραγματοποιηθούν τον ερχόμενο Οκτώβριο. Οι κινήσεις του, αλλά και η άρνησή του πρόσφατα, να συναντηθεί με τον Ειδικό Απεσταλμένο της ΕΕ για το κυπριακό, δείχνει ακριβώς αυτό το πράγμα. Η συμπεριφορά του κατοχικού ηγέτη, είναι πλήρως εναρμονισμένη με τη συμπεριφορά της Άγκυρας, μέχρι αυτή τη στιγμή, τουλάχιστον. Οι ισορροπίες στα κατεχόμενα είναι εύθραυστες, ενόψει των λεγόμενων «εκλογών» ενώ η Άγκυρα, χρησιμοποιεί τον εγκάθετό της, όπως βολεύει την ίδια. Τα δεδομένα ωστόσο, μπορεί να ανατραπούν, αναλόγως των δικών της βλέψεων, κάτι που είδαμε να συμβαίνει στην πενταμερή της Γενεύης, τον περασμένο Μάρτιο, με τις κινήσεις του Τούρκου ΥΠΕΞ, Χακάν Φιντάν.
Ο σφετερισμός ε/κ περιουσιών, το θράσος Τατάρ και η απάντηση της Λευκωσίας
Η επιστολή που απέστειλε ο Ερσίν Τατάρ προς τον ΓΓ του ΟΗΕ, μέσω της οποίας ζητά παρέμβαση από πλευράς ΟΗΕ για το ζήτημα των συλλήψεων σφετεριστών ε/κ περιουσιών στα κατεχόμενα, ανεβάζει στο κόκκινο το θράσος της τουρκοκυπριακής πλευράς. Ο Τατάρ σε ένα ρεσιτάλ θράσους, ισχυρίζεται πως δεν προχώρησε σε αντίποινα, για να μην υπονομευθεί η προσπάθεια που καταβάλλει ο Οργανισμός, για τη διαδικασία των συνομιλιών. Μάλιστα απευθυνόμενος στον ΓΓ, αναφέρει μεταξύ άλλων:
«η νέα ατμόσφαιρα που ανακοινώσατε μετά τη συνάντηση της Γενεύης βρίσκεται τώρα υπό σοβαρή απειλή. Η ατμόσφαιρα στο νησί θα μπορούσε καλύτερα να περιγραφεί ως τεταμένη και τρομακτική. Πολλοί Τουρκοκύπριοι αποφεύγουν να περάσουν προς τα νότια ή να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, ανησυχώντας για την πιθανότητα σύλληψης και κράτησης. Κάποιοι έχουν μάλιστα παρομοιάσει το τρέχον περιβάλλον με μια κατάσταση ακήρυχτου πολέμου, θυμίζοντας τις τραυματικές αναμνήσεις της περιόδου 1963-1974».
Άμεση ήταν η απάντηση της Λευκωσίας, μέσω της μόνιμης αντιπροσώπου της Κυπριακής Δημοκρατίας Μαρίας Μιχαήλ, η οποία επισημαίνει μεταξύ άλλων:
«Είναι αδιανόητο ο δράστης των εγκληματικών πράξεων να επιχειρεί να προβάλλει τον εαυτό του ως θύμα των δικών του παράνομων πράξεων». Κι αυτό την ώρα «που ζητά την αδιάλειπτη συνέχιση της εν λόγω παρανομίας προκειμένου να μπορέσει να συνεχίσει να αποκομίζει απρόσκοπτα οφέλη».
Συγκάλεσε Εθνικό Συμβούλιο ο ΠτΔ
Το Εθνικό Συμβούλιο συγκάλεσε για την Πέμπτη 3 Ιουλίου, ο Πρόεδρος Νίκος Χριστοδουλίδης, για να ενημερώσει τις πολιτικές δυνάμεις για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και για την προετοιμασία ενόψει της επικείμενης διευρυμένης συνάντησης Ιουλίου.
Σε ανάρτησή του στην πλατφόρμα Χ, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης αναφέρει ότι, «ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης θα ενημερώσει τις πολιτικές δυνάμεις για τις τελευταίες εξελίξεις στο Κυπριακό και για την προετοιμασία ενόψει της επικείμενης διευρυμένης συνάντησης Ιουλίου που θα συγκληθεί υπό τον Γενικό Γραμματέα του ΟΗΕ».
«Η προσήλωσή μας στην επανέναρξη ουσιαστικών διαπραγματεύσεων από το σημείο στο οποίο έχουν διακοπεί, εντός του συμφωνημένου πλαισίου που καθορίζουν τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας, παραμένει αμετάβλητη», σημειώνει, προσθέτοντας ότι «αντανακλά τη σταθερή μας βούληση» και την επιδίωξη για μια συνολική και βιώσιμη λύση του Κυπριακού.
Η νέα πενταμερής διάσκεψη στη Νέα Υόρκη, δεν αφήνει κανένα περιθώριο αισιοδοξίας, για επανέναρξη ουσιαστικού διαλόγου. Η Τουρκία, ροκανίζει τον χρόνο, λαμβάνοντας συνεχώς προνόμια και δώρα από την ΕΕ, ενώ την ίδια ώρα, ο ΓΓ των ΗΕ κλείνει τα αυτιά σε όσα απαράδεκτα επιδιώκει η Άγκυρα και το ψευδοκράτος. Μέσα σε αυτό το τοπίο, η πολιτική ηγεσία του τόπου, επιμένει σε επανέναρξη των συνομιλιών, χωρίς ωστόσο να διευκρινίζει, -κάτι για το οποίο ο λαός δικαιούται να μάθει- πάνω σε ποια βάση θα επαναρχίσουν οι συνομιλίες.
