Είναι μια θεσμική πράξη που υπενθυμίζει ότι το Κυπριακό δεν είναι μια παλιά διαμάχη “δύο κοινοτήτων”, αλλά ένα ανοιχτό ζήτημα εισβολής και κατοχής.
Η πρωτοβουλία του ευρωβουλευτή του ΔΗΣΥ, Μιχάλη Χατζηπαντέλα, που υιοθετήθηκε με ευρεία πλειοψηφία στο Στρασβούργο, συνιστά μια καθαρή υπενθύμιση της ευρωπαϊκής ταυτότητας της Κύπρου και της διαρκούς υποχρέωσης της ΕΕ απέναντι στην ιστορική αλήθεια.
Το γεγονός ότι για πρώτη φορά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα φιλοξενήσει μνημείο για τους αγνοούμενους της τουρκικής εισβολής, έστω και μετά από μισό αιώνα, είναι βήμα ουσίας. Όχι γιατί αλλάζει άμεσα κάτι επί του εδάφους, αλλά γιατί αποκαθιστά το πλαίσιο. Θυμίζει ποιος εισέβαλε, ποιος κατέχει και ποιος οφείλει να λογοδοτήσει.
Η αντίδραση του Τουφάν Ερχιουρμάν, του νέου κατοχικού ηγέτη, ήταν προβλέψιμη. Με επιστολή προς την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, χαρακτήρισε την απόφαση “μονομερή” και “πολιτική”, φτάνοντας στο σημείο να μιλήσει για “νόμιμη επέμβαση” της Τουρκίας το 1974, επικαλούμενος τις Συνθήκες του 1960.
Η γραμμή αυτή, δεν ξαφνιάζει κανέναν. Είναι η σταθερή πολιτική της Άγκυρας: Να βαφτίζει την εισβολή “ειρηνευτική επιχείρηση” και να ζητά ίση μεταχείριση θύτη και θύματος.
Το πραγματικά ανησυχητικό είναι ότι, ενώ η τουρκική πλευρά επιμένει στη διαστρέβλωση, στην ελληνοκυπριακή πλευρά αναπτύσσεται μια παράλληλη αφήγηση “ισορροπιών”, η οποία καταλήγει να λειτουργεί σαν βολική δικαιολογία για την αδράνεια.
Η επιστολή του ευρωβουλευτή του ΑΚΕΛ, Γιώργου Γεωργίου, προς την Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, ζητώντας την ανέγερση «κοινού μνημείου για τους αγνοούμενους όλων των κοινοτήτων», κινείται στη γνωστή γραμμή “να μην προκαλούμε”. Μόνο που η ουδετερότητα αυτή, σε ένα θέμα όπως η τουρκική εισβολή, δεν είναι στάση ισορροπίας- είναι στάση αποδυνάμωσης.
Το ζήτημα των αγνοουμένων, δεν είναι διακομματικό αφήγημα, είναι ιστορική ευθύνη. Και η εξίσωση των Ελληνοκυπρίων θυμάτων της εισβολής με τους Τουρκοκύπριους αγνοούμενους των διακοινοτικών ταραχών προηγούμενων δεκαετιών, δημιουργεί μια επικίνδυνη ψευδαίσθηση συμμετρίας.
Η Τουρκία εξακολουθεί να αρνείται να ανοίξει τα στρατιωτικά της αρχεία, παρότι η Διερευνητική Επιτροπή Αγνοουμένων ζητά επίμονα πρόσβαση. Είναι γνωστό ότι πολλές τοποθεσίες μαζικών ταφών βρίσκονται υπό τον έλεγχο του κατοχικού στρατού. Το ΑΚΕΛ, αντί να επιμείνει σε ευρωπαϊκή πίεση προς την Άγκυρα, προτιμά να επαναλαμβάνει τη ρητορική του “να τιμήσουμε όλους εξίσου”.
Αυτή η στάση δεν στηρίζει τη συμφιλίωση, όπως ισχυρίζεται. Στηρίζει τη λήθη.
Το μνημείο στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν πρέπει να μείνει συμβολική κίνηση. Οφείλει να λειτουργήσει ως πολιτική αφετηρία πίεσης προς την Τουρκία. Αν η ΕΕ θέλει να μιλά για αξίες, οφείλει να απαιτήσει από την Άγκυρα πλήρη συνεργασία στο θέμα των αγνοουμένων.
Δεν μπορεί η Τουρκία να διεκδικεί αναβάθμιση των σχέσεων της με την ΕΕ, ενώ αρνείται να παράσχει τις πληροφορίες, που θα επέτρεπαν σε οικογένειες να θάψουν τους δικούς τους ανθρώπους.
Η σύνδεση της ευρωπαϊκής πορείας της Τουρκίας με την πρόοδο στο ανθρωπιστικό αυτό ζήτημα δεν είναι “ακραία θέση”· είναι αυτονόητη απαίτηση κράτους-μέλους που εξακολουθεί να υφίσταται τις συνέπειες μιας εισβολής.
Η απόφαση του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και η στάση του ΔΗΣΥ στο ζήτημα δεν είναι ούτε “εθνικιστικές” ούτε “μονόπλευρες”. Είναι απλώς ακριβείς. Η αλήθεια δεν χρειάζεται διπλωματικούς μεσολαβητές.
Το Κυπριακό δεν είναι σύγκρουση δύο ίσων μερών. Είναι υπόθεση διεθνούς παραβίασης, συνεχιζόμενης κατοχής και παραβίασης ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Κάθε φορά που επιχειρείται να “ισορροπήσει” αυτό το γεγονός, η τουρκική πλευρά κερδίζει έδαφος.
Η ανέγερση του μνημείου στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο δεν είναι απάντηση μόνο στην ιστορική αμνησία της Ευρώπης, αλλά και στην *πολιτική αμηχανία εκείνων που επιμένουν να βλέπουν θολά.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Συναινούν στην έκδοσή τους στην Κύπρο, όπου διώκονται για την υπόθεση δολοφονίας 49χρονου Κύπριου επιχειρηματία, οι δύο 28χρονοι που συνελήφθησαν στη Θεσσαλονίκη σε εκτέλεση ισάριθμων ευρωπαϊκών ενταλμάτων.
