Πιθανότητες πολέμου μεταξύ Ρωσίας και Ουκρανίας – Το τουρκικό δίλημμα

Υπάρχει σοβαρός προβληματισμός στους αξιωματούχους του ΝΑΤΟ και των ΗΠΑ, για το εάν οι συγκεντρώσεις μεγάλων Ρωσικών στρατιωτικών μονάδων στα σύνορά της Ρωσίας με την Ουκρανία αποτελούν προετοιμασία για εισβολή της πρώτης στα εδάφη της δεύτερης και ειδικότερα στο ανατολικό τμήμα της στην περιοχή του Ντόνμπας.

Ο υποτιθέμενος ρωσικός στόχος κατά τον αναλυτή Timofeev είναι η επιβολή όρων συνύπαρξης στο Κίεβο, η πρόληψη δημιουργίας βάσεων των ΗΠΑ και του ΝΑΤΟ στο Ουκρανικό έδαφος και η αναδιάρθρωση της Ουκρανικής διοίκησης και του πολιτικού συστήματος.

Λόγοι υπέρ της πιθανότητας πολεμικού σεναρίου
Οι λόγοι για τους οποίους είναι πιθανοφανές ένα τέτοιο στρατιωτικό σενάριο μπορούν να συνοψισθούν ως εξής:

Η Ρωσία δρα αποφασιστικά και αστραπιαία, όπως όταν το 2008 με την επέμβασή της στη σύγκρουση της Γεωργίας με την Αμπχαζία και τη Ν. Οσσετία άλλαξε την κατάσταση και αναγνώρισε τις δύο τελευταίες ως ανεξάρτητα κράτη. Το 2014 με επίσης ταχύτατες επιχειρήσεις ουσιαστικά προσάρτησε την Κριμαία, ενώ αργότερα κατενίκησε τα Ουκρανικά στρατεύματα στο Ντόνμπας με πολιτική συνέπεια τη δημιουργία των LPR και DPR, αυτόνομων αποσταθεροποιητικών για την ουκρανική διοίκηση μονάδων. Το ίδιο μπορεί να λεχθεί και για την επέμβασή της στη Συρία το 2015, όπου ανέτρεψε τη στρατιωτική κατάσταση, επιτρέποντας στο καθεστώς Άσσαντ να επιβιώσει.

Ένας δεύτερος λόγος είναι, ότι δεν υπήρξαν ουσιαστικές διεθνείς αντιδράσεις για αυτές τις στρατιωτικές ενέργειες της Ρωσίας, ούτε στρατιωτικές παρεμβάσεις, οι οποίες θα άλλαζαν ριζικά την ισορροπία δυνάμεων στο πεδίο. Οι οικονομικές κυρώσεις τις οποίες έχει επιβάλει η Δύση, αν και βλάπτουν τη ρωσική οικονομία δεν είναι μείζονες παράγοντες που συνεισφέρουν στα τρέχοντα προβλήματα. Η οικονομία εμφανίζεται αρκετά σταθερή για να στηρίξει κατ΄αρχήν μια νέα στρατιωτική επιχείρηση, της οποίας η έκταση θα ήταν βέβαια κρίσιμος παράγοντας απόφασης.

Ένας τρίτος λόγος είναι ότι η Ρωσία είναι αποφασισμένη να μην δεχτεί το τρέχον status quo των σχέσεων της Ουκρανίας με τη Δύση. Κατά την έβδομη συνάντηση του Συμβουλίου Σύνδεσης ΕΕ-Ουκρανίας στις αρχές 2021, ο κ. Μπορέλ διαβεβαίωσε τον Ουκρανό πρωθυπουργό, ότι οι Βρυξέλλες θα στηρίξουν αμέριστα την ανεξαρτησία της Ουκρανίας, αναφέροντας ακόμη ότι η κοινοτική βοήθεια προς το Κίεβο έχει υπερβεί τα 16 δισ. ευρώ, από το 2016. Παράλληλα, η Ουκρανική κυβέρνηση ζητά στρατιωτική βοήθεια από τις ΗΠΑ και πρόσφατα από την Τουρκία, όπως θα δούμε στη συνέχεια. Η Μόσχα θεωρεί ότι η δημιουργία μιας δυτικής στρατιωτικής υποδομής στην Ουκρανία είναι θέμα χρόνου. Είναι όμως πιθανότατο ότι το σενάριο επικείμενης ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία να μην είναι παρά το αποτέλεσμα φοβιών και εθνικιστικών συνδρόμων.

Λόγοι κατά της πιθανότητας του πολεμικού σεναρίου
Όσοι είναι οι λόγοι που συναινούν στο παραπάνω επιθετικό σενάριο άλλοι τόσοι είναι και οι λόγοι που το αναιρούν, όπως:

Μία στρατιωτική σύγκρουση δεν θα οδηγούσε σε μία αξιόπιστη συμφωνία ειρήνης, καθώς θα επρόκειτο για μία μακρόχρονη αντιπαράθεση, όπου η Δύση θα ενίσχυε μαζικά τον Ουκρανικό στρατό με εξελιγμένα συστήματα, χωρίς δική της άμεση εμπλοκή. Εάν το δυτικό μέρος της Ουκρανίας παρέμενε υπό τον Ουκρανικό στρατό, το οποίο είναι και το πιθανότερο, η Ρωσία θα επιδίωκε τη δημιουργία δύο Ουκρανικών κρατών, κρατώντας το Ανατολικό και στέλνοντας τους Ουκρανούς εθνικιστές στο Δυτικό. Και αυτή η λύση όμως θα ήταν προβληματική για τη Μόσχα διότι θα αντιμετώπιζε καταθλιπτικές κυρώσεις από τη Δύση, οι οποίες θα οδηγούσαν σε αδυναμία της ρωσικής οικονομίας να διορθώσει τις ζημιές του πολέμου σε μεγάλες υπό κατάληψη εκτάσεις, ενώ δεν είναι βέβαιο ότι ο πληθυσμός της Αν. Ουκρανίας καθημαγμένος από τον πόλεμο θα υποστήριζε τη ρωσική κυριαρχία χωρίς αντίδραση. Ακόμη η Ρωσία θα αντιμετώπιζε τη διεθνή διπλωματική απομόνωση, το μπλοκάρισμα των τραπεζών της συμπεριλαμβανομένης της Τράπεζας της Ρωσίας και την αποκοπή της από το διεθνές χρηματο-οικονομικό σύστημα, καθώς και την πιθανή διακοπή εισαγωγών ρωσικού πετρελαίου και αερίου από τις ευρωπαϊκές χώρες, γεγονότα τα οποία θα δοκίμαζαν σκληρά την οικονομία της. Και βέβαια αν κάποιος συνυπολόγιζε τις ανθρώπινες απώλειες από τις στρατιωτικές επιχειρήσεις και τη δοκιμασία της οικονομίας από τα παραπάνω μέτρα είναι σχεδόν βέβαιο ότι η ρωσική κυβέρνηση θα έχανε κάθε λαϊκή στήριξη. Φαίνεται λοιπόν ότι το συνολικό κόστος ενός πολέμου με την Ουκρανία θα ήταν πολύ βαρύτερο από τα όποια εδαφικά οφέλη, θα μπορούσε αυτός να προσπορίσει στη Ρωσία. Βέβαια σε περιπτώσεις πολέμου είναι πολλά τα παραδείγματα όπου η λογική δεν κατάφερε να βάλει τέλος στη μοιραία κλιμάκωση. Ας ελπίζουμε ότι στο προκείμενο η λογική θα επικρατήσει.

Bayraktar (drones) στην Ουκρανία η μανταρίνια στη Ρωσία;
Μεταξύ των χωρών οι οποίες επιδιώκουν να αποκομίσουν οφέλη από την Ουκρανο-Ρωσική ένταση είναι και η Τουρκία, η οποία εξάγει πολεμικό υλικό στην Ουκρανία. Η Ρωσία πρόσφατα την προειδοποίησε να σταματήσει αυτή τη δραστηριότητα, καθώς ένα τουρκικής κατασκευής drone επιτέθηκε σε εκεί φιλορώσους αντάρτες. Το Κίεβο έχει αγοράσει σημαντικό αριθμό τέτοιων τουρκικών συστημάτων και ανακοίνωσε τον Οκτώβριο μία συμφωνία με την Τουρκία για επιπλέον κατασκευή τους και στην Ουκρανία. Αυτό έχει θορυβήσει τη Ρωσία δεδομένης της επιτυχίας του συστήματος αυτού στις μάχες του Καραμπάχ, όπου ήταν ενταγμένο στο οπλοστάσιο του Αζερμπαϊτζάν. Κατά τoν αναλυτή Mevlutoglu στην περίπτωση σύγκρουσης Ρωσίας-Ουκρανίας η Τουρκία θα βρεθεί σε ιδιαίτερα δύσκολη θέση δεδομένης της επιθυμίας της για καλές σχέσεις και με τις δύο χώρες. Υπάρχουν όμως και παρατηρητές, οι οποίοι διαβλέπουν ότι η Άγκυρα θα θελήσει να διατηρήσει τη μόχλευση που της δίνουν τα drones σε σχέση με τη Ρωσία, σε όλες τις μεταξύ τους τοπικές διαμάχες. Η επιλογή αυτή όμως δεν είναι τόσο απλή για την Άγκυρα, καθώς η Ρωσία -σε μία ενέργεια άσκησης πίεσης- σταμάτησε από τον Οκτώβριο τις εισαγωγές μανταρινιών από την Τουρκία, οι οποίες πέρυσι ανήλθαν σε 370 χιλιάδες τόνους, αξίας $270 εκατ. όταν βρέθηκε το παράσιτο Chlorpyriphos σε φορτίο εσπεριδοειδών. Η Ρωσία είναι ο κύριος εισαγωγέας (52%) τουρκικών μανταρινιών, γεγονός το οποίο θα οδηγήσει σε μεγάλη απώλεια εισοδήματος τους Τούρκους παραγωγούς και σε αδυναμία υποκατάστασης της ρωσικής από άλλη αγορά. ¨Ετσι η τουρκική κυβέρνηση καλείται να διαχειρισθεί το δίλημμα "εξαγωγές Bayraktar (drones) στην Ουκρανία, η μανταρινιών στη Ρωσία;"

Δια τα καθ΄ημάς, μια πολεμική εξέλιξη στην Ουκρανία θα αναδείκνυε τη γεωστρατηγική σημασία του ελληνικού χώρου ως εφαλτηρίου Δυτικών δυνάμεων προς τα ενδότερα των Βαλκανίων, με κρίσιμο σημείο εκκίνησης την Αλεξανδρούπολη. Θα επρόκειτο για επιχειρήσεις ενίσχυσης φίλιων δυνάμεων, με κίνηση κατά το διάμηκες των Βουλγαρικών και Ρουμανικών ακτών του Ευξείνου προς Ουκρανία. Ας ευχηθούμε πάντως, οι διάφοροι σχεδιασμοί να μην είναι τίποτε περισσότερο από ενίσχυση θέσεων στη γεωστρατηγική σκακιέρα και ο κύριος στόχος να είναι οι οικονομικές συναλλαγές, οι οποίες βέβαια περιλαμβάνουν και τις εξοπλιστικές βοήθειες.

Πηγή: capital.gr

 

 

Ειδήσεις σήμερα:

Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις