Ενώ οι εισηγήσεις για νέα σημεία διέλευσης φαίνονται λογικές και λειτουργικές, προσκρούουν στην πάγια θέση της τουρκοκυπριακής πλευράς που μεταφράζει ακόμα και τα πιο απλά ζητήματα σε διπλωματικά οχυρά. Η στρατηγική του Ερσίν Τατάρ βασίζεται στη διατήρηση του status quo, με στόχο τη διεκδίκηση «κυριαρχικής ισότητας» πριν από οποιοδήποτε πρακτικό βήμα.
Από την άλλη, η ελληνοκυπριακή πλευρά προσπαθεί να προωθήσει μια θετική ατζέντα με την ΕΕ, τον ΟΗΕ και τις εγγυήτριες δυνάμεις, γνωρίζοντας όμως ότι χωρίς πολιτική υπέρβαση, τα ΜΟΕ παραμένουν υποκατάστατα, μιας ουσιαστικής διαδικασίας λύσης.
Το Κυπριακό δεν χρειάζεται απλώς καλούς χάρτες, αλλά καθαρές πολιτικές προθέσεις. Κι αν δεν υπάρξουν αυτές, η επόμενη τριμερής συνάντηση του Σεπτεμβρίου στο περιθώριο της Γενικής Συνέλευσης των ΗΕ, κινδυνεύει να είναι ακόμη μια χαμένη ευκαιρία, καθώς και η επόμενη πενταμερής, η οποία τοποθετείται μετά τις παράνομες «εκλογές» στα κατεχόμενα, τον Οκτώβριο.
Στην άτυπη πενταμερή της Νέας Υόρκης, παρότι δεν επιτεύχθηκε ουσιαστική πρόοδος, τέθηκαν στο τραπέζι τεχνικά μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης και συγκεκριμένες προτάσεις για νέα σημεία διέλευσης μεταξύ των δύο πλευρών. Ταυτόχρονα, επανήλθαν οι γνωστές αγκυλώσεις από την τουρκοκυπριακή πλευρά με αφορμή χάρτες και διαδρομές εντός της νεκρής ζώνης.
Σύμφωνα με την εισήγηση του ΟΗΕ, κατατέθηκαν προτάσεις για άνοιγμα τεσσάρων νέων σημείων διέλευσης. Η αντίδραση του κατοχικού ηγέτη υπήρξε κάθετη και δηλωτικά επιθετική. Ο Ερσί Τατάρ απέρριψε την πρόταση για Αθηένου–Πυρόι, επικαλούμενος «στρατιωτικές ανησυχίες», εγείροντας ζήτημα παραβίασης «κυριαρχικών δικαιωμάτων». Επιπλέον, δήλωσε δημόσια ότι η προσέγγιση της ελληνοκυπριακής πλευράς είναι «μονόπλευρη και προκλητική», υπονοώντας ότι επιχειρεί να εδραιώσει τον έλεγχο επί της νεκρής ζώνης μέσω υποδομών.
Αντιπρότεινε, αντίθετα, το άνοιγμα διαδρόμου στην περιοχή Αγλαντζιά–Γερί, το οποίο —κατά την άποψή του— διασφαλίζει την «ισορροπία» και την «αμοιβαιότητα». Ωστόσο, η πρόταση αυτή στερείται επαρκούς τεχνικής τεκμηρίωσης. Στις δηλώσεις του, εμφανίστηκε «πολύ δυσαρεστημένος» από την εξέλιξη των διαπραγματεύσεων, υποστηρίζοντας πως «δεν μπορεί να προχωρήσει καμία συνομιλία εάν δεν αναγνωριστεί η κυριαρχική ισότητα των δύο πλευρών».
Ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης προσήλθε στη συνάντηση με χαμηλούς τόνους αλλά σαφή στόχο: Να επαναφέρει τη συζήτηση στα πρακτικά μέτρα που βελτιώνουν την καθημερινότητα των πολιτών. Στην κατ’ ιδίαν συνάντηση που είχε με τον Υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας Χακάν Φιντάν, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι είναι υπέρ των θετικών εξελίξεων στα ευρωτουρκικά, φτάνει να υπάρξει όμως πρόοδος στις κυπρογενείς υποχρεώσεις της Τουρκίας και στο Κυπριακό.
Παρότι η διάσκεψη δεν παρήγαγε συγκεκριμένα αποτελέσματα όσον αφορά τα οδοφράγματα, σημειώθηκε πρόοδος σε δευτερεύοντα ζητήματα. Ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ, Αντόνιο Γκουτέρες, ανακοίνωσε τη δημιουργία πλαισίου συνεννόησης για την ίδρυση τεχνικών επιτροπών με αντικείμενο το περιβάλλον, την αποκατάσταση κοιμητηρίων, καθώς και την ανταλλαγή πολιτιστικών αντικειμένων(έργων τέχνης). Στο συγκεκριμένο ζήτημα, ο Ερσίν Τατάρ, ήταν αρνητικός στην προηγούμενη διάσκεψη της Γενεύης, τον Μάρτιο. Παράλληλα, αποφασίστηκε η σύσταση συμβουλευτικού σώματος κοινωνίας των πολιτών, η παρακολούθηση της ποιότητας του αέρα και η αντιμετώπιση της ρύπανσης από μικροπλαστικά. Σύμφωνα με πληροφορίες, υπήρξε μικρή πρόοδος στο θέμα της αποναρκοθέτησης.
Ο Γκουτέρες χαρακτήρισε τη συνάντηση «παραγωγική μεν, χωρίς καθοριστικό αποτέλεσμα», επισημαίνοντας ότι η συνέχιση των συνομιλιών είναι κρίσιμη. Ανακοίνωσε, επίσης, ότι θα ακολουθήσουν δύο νέοι γύροι διαβουλεύσεων: Ένας τον Σεπτέμβριο κατά τη διάρκεια της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και ένας δεύτερος γύρος, πιθανότατα τον Νοέμβριο.
Τα ΗΕ και ο ίδιος ο ΓΓ θέλουν να διατηρήσουν τη διαδικασία ζωντανή, ενώ η προσωπική απεσταλμένη του Αντόνιο Γκουτέρες Μαρία Άνχελα Ολγκίν, αναμένεται να επιστρέψει στην Κύπρο, για να συνεχίσει την προσπάθεια σε ότι αφορά κυρίως στο θέμα της διάνοιξης οδοφραγμάτων.
Ανεκτίμητης σημασίας είναι η στήριξη της Γαλλίας στις προσπάθειες για επίλυση του Κυπριακού, αναφέρει ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης, με ανάρτησή του στην πλατφόρμα «Χ», όπου παραθέτει σχετική ανάρτηση του Γάλλου Προέδρου, Εμανουέλ Μακρόν για την άτυπη πενταμερή στη Νέα Υόρκη.
Ο Γάλλος Πρόεδρος στην ανάρτησή του διαβεβαιώνει για την στήριξη της Γαλλίας στις διαμεσολαβητικές προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ και της Προσωπικής Απεσταλμένης του στην Κύπρο, προσθέτοντας ότι η χώρα του και είναι έτοιμη να βοηθήσει σε αυτή τη διαδικασία.
Ευχαριστώντας τον Εμανουέλ Μακρόν για τη δέσμευσή του αυτή, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης σημειώνει ότι «η στήριξη της Γαλλίας, ως μέλους του Συμβουλίου Ασφαλείας και της Ευρωπαϊκής Ένωσης, στις προσπάθειές μας για την εξεύρεση λύσης στο Κυπριακό είναι ανεκτίμητης σημασίας»
Η άτυπη διευρυμένη συνάντηση για το Κυπριακό στη Νέα Υόρκη αποτελεί μια καλή ευκαιρία για την πλευρά μας να προβάλει με απόλυτη σαφήνεια τη θέση μας για επανέναρξη ενός ουσιαστικού διαλόγου.
Ο μόνος που πρέπει να εκτίθεται στη διεθνή κοινότητα είναι η Τουρκία με τις απαράδεκτες αξιώσεις και αδιάλλακτες θέσεις της.
Ο ΔΗΣΥ αναφέρει πως η δική μας πλευρά οφείλει να σταθεί με συνέπεια και πλήρη διπλωματική εγρήγορση, αταλάντευτα προσηλωμένη στα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης που είναι η Διζωνική Δικοινοτική Ομοσπονδία με πολιτική ισότητα.
Όσοι εισηγούνται την απομάκρυνση από αυτό, στην ουσία διευκολύνουν τους τουρκικούς σχεδιασμούς και αποδυναμώνουν τη θέση μας τόσο διεθνώς όσο και εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Διευκολύνουν την τουρκική προπαγάνδα και ρητορική.
Ο Δημοκρατικός Συναγερμός παραμένει σταθερός στην επανέναρξη μιας διαδικασίας για την εξεύρεση λύσης που θα απελευθερώνει και θα επανενώνει την πατρίδα μας. Χωρίς κατοχικά στρατεύματα, αναχρονιστικές εγγυήσεις και επεμβατικά δικαιώματα.
Απαιτείται συλλογική στρατηγική και σταθερότητα θέσεων. Αυτή είναι η ευθύνη μας και σε αυτήν παραμένουμε αφοσιωμένοι.
Η άτυπη συνάντηση της Νέας Υόρκης, όπως αναμενόταν άλλωστε, δεν οδήγησε στη διάρρηξη του παρατεταμένου αδιεξόδου στο Κυπριακό, κράτησε όμως ζωντανή την προσπάθεια με την εμπλοκή του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ. Το γεγονός ότι η συζήτηση κατέληξε να περιστρέφεται γύρω από τα ΜΟΕ και τα οδοφράγματα είναι ενδεικτικό της απόστασης που υπάρχει από τον στόχο της επανέναρξης των διαπραγματεύσεων.
Το ΑΚΕΛ εκτιμά μεν τη σημασία που μπορεί να έχουν τα ΜΟΕ, επιμένει όμως ότι η επικέντρωση πρέπει να είναι στην συνέχιση των συνομιλιών από το σημείο που διακόπηκαν το 2017 στο Κραν Μοντανά, με κατοχυρωμένες όλες τις συγκλίσεις και η διαπραγμάτευση στη βάση του Πλαισίου Γκουτέρες των εναπομείναντων θεμάτων. Η αταλάντευτη εμμονή σε αυτή τη βάση και πλαίσιο είναι και η απάντηση στις απαράδεκτες αξιώσεις της Τουρκίας και της τουρκοκυπριακής ηγεσίας για «κυριαρχική ισότητα» και λύση δύο κρατών, που είναι θέσεις εκτός του πλαισίου των Ψηφισμάτων του ΟΗΕ και επικίνδυνες για το μέλλον του λαού μας. Ταυτόχρονα, το ΑΚΕΛ υπογραμμίζει ότι η ελληνοκυπριακή πλευρά και εν γένει η Κυπριακή Δημοκρατία μπορούν και πρέπει να πάρουν πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση, που να καταδεικνύουν ότι η λύση του Κυπριακού μπορεί να είναι επωφελείς για όλες τις πλευρές.
Η απογοήτευση για την έλλειψη ουσιαστικής προόδου στο Κυπριακό δεν πρέπει να οδηγεί τον λαό μας σε παραίτηση κι εγκατάλειψη του στόχου της λύσης, δεν πρέπει να οδηγεί σε συμβιβασμό με το κατοχικό-διχοτομικό στάτους κβο. Η λύση του Κυπριακού, η απελευθέρωση κι επανένωση του τόπου μας, είναι όρος και προϋπόθεση για το μέλλον των επερχόμενων γενιών στον τόπο μας.
Το ΔΗΚΟ χαιρετίζει τη διασφάλιση της συνέχισης της διαδικασίας στο Κυπριακό και την επαναβεβαίωση της συμφωνημένης βάσης όπως καθορίζεται από τα Ψηφίσματα του ΟΗΕ. Αξιολογούμε θετικά τα αποτελέσματα της Διευρυμένης Διάσκεψης της Νέας Υόρκης, λαμβάνοντας υπόψη το δύσκολο πολιτικό περιβάλλον που δημιουργούν η έλλειψη πολιτικής βούλησης και τα εμπόδια που ορθώνουν Άγκυρα και κατοχικό καθεστώς υποσκάπτοντας τις προοπτικές. Όπως ο ίδιος ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών υπογράμμισε, η διάσκεψη αυτή αποτελεί μέρος μιας σταδιακής διαδικασίας, που αποσκοπεί στη δημιουργία των αναγκαίων συνθηκών για την επανέναρξη των συνομιλιών, με τελικό στόχο την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος. Και θεωρούμε ότι η προσέγγιση που ακολουθείται διατηρεί ανοιχτή την προοπτική της ουσιαστικής διαπραγμάτευσης. Καταγράφουμε επίσης στα θετικά της διάσκεψης την επαναβεβαίωση της συμφωνημένης βάσης λύσης του Κυπριακού, ότι δηλαδή η μορφή λύσης παραμένει η διζωνική, δικοινοτική ομοσπονδία με πολιτική ισότητα, στη βάση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου, όπως αυτό προβλέπεται από τα ψηφίσματα και τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Το Κυπριακό είναι πρόβλημα εισβολής και συνεχιζόμενης κατοχής, και η λύση του δεν μπορεί να ξεφύγει από τη συμφωνημένη βάση. Ως θετικά καταγράφουμε επίσης τα δημόσια μηνύματα των Προέδρων της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, οι οποίοι επανέλαβαν τη σταθερή προσήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης στην προσπάθεια επίλυσης του Κυπριακού και τόνισαν τον ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει η ΕΕ στη διαδικασία, στη βάση του διεθνούς και του ευρωπαϊκού δικαίου. Το Δημοκρατικό Κόμμα στηρίζει την προώθηση των συμφωνηθέντων Μέτρων Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης, με τρόπο που να επωφελεί και τις δυο κοινότητες, που να μην υποκαθιστούν τη λύση και που να μην οδηγούν άμεσα ή έμμεσα σε οποιασδήποτε μορφής αναβάθμιση του κατοχικού καθεστώτος. Ταυτόχρονα ως ΔΗΚΟ καταδικάζουμε την απουσία πολιτικής βούλησης και την αδιάλλακτη στάση της τουρκικής πλευράς τόσο στα θέματα των σημείων διέλευσης όσο και στην παρεμπόδιση έργων κοινού οφέλους.
Το ΕΛΑΜ αναφέρει ότι ακόμη μία φορά, η άτυπη πενταμερής αποδείχθηκε άκαρπη διαδικασία, κατά την οποία δεν αγγίχτηκε ούτε κατ’ ελάχιστο η ουσία του Κυπριακού προβλήματος.Αντιθέτως, οι συζητήσεις περιορίστηκαν σε χαμηλής διπλωματίας και τεχνικής φύσεως ζητήματα, όπως η διάνοιξη νεών οδοφραγμάτων, ως σαν το Κυπριακό είναι θέμα διευκόλυνσης της μετακίνησης και όχι πρόβλημα εισβολής, συνεχιζόμενης κατοχής και παραβίαση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων από την Τουρκία.
Εξοργιστικό είναι, το γεγονός ότι ο κατοχικός ηγέτης, Ερσίν Τατάρ, όταν ρωτήθηκε για συγκεκριμένα οδοφράγματα, δεν ήταν σε θέση ν’ απαντήσει, επικαλούμενος την ανάγκη να λάβει οδηγίες από τον τουρκικό κατοχικό στρατό.
Το περιστατικό αυτό, αποτελεί ωμή επιβεβαίωση και αποδοχή από τον κατοχικό ηγέτη, πως το «ψευδοκράτος» δεν είναι τίποτε άλλο από ένα μαριονέττα της Άγκυρας. Αυτό καταρρίπτει ακόμα μια φορά το μύθο για δήθεν ανεξάρτητη «τουρκοκυπριακή κοινότητα» που αποφασίζει για τον εαυτό της.
Ελπίζουμε ότι τα πολιτικά κόμματα της Κυπριακής Δημοκρατίας να έχουν αντιληφθεί την ολέθρια πολιτική που ακολουθούν.
Ξεκαθαρίζουμε ότι, οποιαδήποτε διαδικασία διαπραγμάτευσης στη βάση της ΔΔΟ είναι καταδικασμένη να αποτύχει, διότι αφενός εξισώνει τον νόμιμο κράτος με το ψευδοκράτος και αφετέρου επιβραβεύει την τουρκική αδιαλλαξία και νομιμοποιεί τα τετελεσμένα της κατοχής.
Η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλει επιτέλους να πάψει να συμμετέχει σε διαλόγους, που αλλοιώνουν την πραγματική φύση του Κυπριακού. Αντί να επιδιώκει ένα πλαστό «κλίμα καλής θέλησης», πρέπει να καλέσει την Ευρωπαϊκή Ένωση και τη διεθνή κοινότητα να αναλάβουν τις ευθύνες τους, στη βάση των αρχών του διεθνούς δικαίου.
Η ΕΔΕΚ αναφέρει στην ανακοίνωσή της, ότι τόσο το περιεχόμενο της συζήτησης, όσο και η κατάληξη της νέας άτυπης πενταμερούς διάσκεψης στην Νέα Υόρκη, επιβεβαίωσαν τις ανησυχίες και τις επιφυλάξεις που από την αρχή εξέφρασε η ΕΔΕΚ.
Στη Νέα Υόρκη:
Έγινε ακόμα ένα βήμα στην κατεύθυνση της περιθωριοποίησης της ουσίας του Κυπριακού, καθώς δεν έγινε καμία συζήτηση για την ουσία, πέραν από την κατάθεση εκ νέου της θέσης της τουρκικής πλευράς για λεγόμενη «λύση» δύο κρατών και χωρίς η τουρκική πλευρά να υποστεί την οποιαδήποτε επίπτωση.
Έγινε ακόμα βήμα στην κατεύθυνση της εμπέδωσης διεθνώς και εσωτερικά ότι το Κυπριακό είναι πρόβλημα έλλειψης εμπιστοσύνης και συνεργασίας, καθώς τα ανούσια δήθεν «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης» είναι πλέον το μοναδικό θέμα στην ατζέντα του Κυπριακού.
Έχει πλέον καταστεί φανερό ότι η Τουρκία και το κατοχικό καθεστώς μέσα από τις απαράδεκτες διεκδικήσεις τους, προσπαθούν να κατοχυρώσουν πρόσθετα πολιτικά κεκτημένα ενώ η Τουρκία προσπαθεί να αξιοποιήσει την έλλειψη προόδου για να κερδίσει χρόνο ώστε να προωθήσει την αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων σε τρία επίπεδα:
Κατάργηση της βίζας για τους Τούρκους υπηκόους
Αναβάθμιση της Τελωνειακής ένωσης
Συμμετοχή στο πρόγραμμα Ευρωπαϊκής Αμυντικής Βιομηχανίας
Στη Νέα Υόρκη, τα μηδαμινής σημασίας λεγόμενα «μέτρα οικοδόμησης εμπιστοσύνης», έχουν αναχθεί σε πρόοδο, για να μπορεί η Τουρκία να επικαλείται την κινητικότητα και να κεφαλαιοποιεί πολιτικά και οικονομικά οφέλη από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Είναι γι’ αυτό το λόγο που η ΕΔΕΚ καλούσε και συνεχίζει να καλεί τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας να αποφύγει την εμπλοκή σε συζητήσεις που υποβαθμίζουν το Κυπριακό από την πραγματική του ουσία ως θέματος εισβολής, κατοχής και εποικισμού, σε θέμα δικοινοτικής διαφοράς και θέμα οικοδόμησης εμπιστοσύνης.
Επίσης, καλούμε τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, όπου είναι δυνατό να παρεμποδίσει την όποια αναβάθμιση των ευρωτουρκικών σχέσεων μέχρι η Τουρκία να προσέλθει εποικοδομητικά σε ένα ουσιαστικό διάλογο για την επίλυση του Κυπριακού.
Η ΔΗΠΑ αποτιμά θετικά το γεγονός ότι η άτυπη Πενταμερής στη Νέα Υόρκη είχε ως αποτέλεσμα τη συντήρηση της διαδικασίας και της προσπάθειας για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων στο Κυπριακό.
Αναμενόμενη, δυστυχώς, ήταν η έλλειψη ουσιαστικής προόδου, εξαιτίας της στάσης της Τουρκίας και του κ. Τατάρ, ασχέτως με την πρόοδο και συμφωνία σε κινήσεις χαμηλής πολιτικής και οικοδόμησης εμπιστοσύνης. Χαιρετίζουμε την όποια πρόοδο προς αυτή την κατεύθυνση, αλλά σημειώνουμε ότι τέτοιες κινήσεις δεν μπορούν και δεν πρέπει να υποκαταστήσουν την ουσία του Κυπριακού και τις προσπάθειες για επιστροφή σε συνομιλίες το συντομότερο δυνατό.
Θετική εξέλιξη, αναμφίβολα, αποτελεί το γεγονός ότι ο Γενικός Γραμματέας του ΟΗΕ έχει αποφασίσει τη σύγκληση τριμερούς συνάντησης το Σεπτέμβριο, καθώς και νέας άτυπης Πενταμερούς πριν το τέλος του χρόνου, δείχνοντας την αποφασιστικότητα και την προσήλωση του στο να υπάρξουν θετικές εξελίξεις.
Προς αυτή την κατεύθυνση, ιδιαίτερα σημαντική είναι η επαναβεβαίωση, από πλευράς του κ. Γκουτέρες, της ηγεσίας των Ευρωπαϊκών Θεσμών, του Ηνωμένου Βασιλείου και φυσικά της Ελλάδα, της προσήλωσης τους στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης του Κυπριακού στη βάση των Ψηφισμάτων του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ.
Η ετοιμότητα που εκφράστηκε εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης για ενεργή εμπλοκή στο Κυπριακό, σύμφωνα με τα Συμπεράσματα προηγούμενων Ευρωπαϊκών Συμβουλίων κρίνεται σημαντική από κάθε άποψης, αφού δίδει το στίγμα της Ένωσης στο Κυπριακό και ενισχύει τη στρατηγική του Προέδρου Χριστοδουλίδη για διασύνδεση του με την πρόοδο στις Ευρωτουρκικές σχέσεις.
Η απευθείας επαφή του Πρόεδρου Χριστοδουλίδη με τον Τούρκο Υπουργό Εξωτερικών, πέραν της σημειολογίας, δίδει το στίγμα της στρατηγικής του Νίκου Χριστοδουλίδη και παράλληλα επιτρέπει για αισιοδοξία πως μπορεί υπό προϋποθέσεις να καταστεί βοηθητική στις προσπάθειες της πλευράς μας.
Για πρώτη φορά από το 2017, το Κυπριακό είναι ξανά σε μια πορεία συνεχούς συζήτησης μεταξύ όλων των εμπλεκομένων. Θα πρέπει να πιστωθούν στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας πρωτοβουλίες, ενέργειες και σωστοί χειρισμοί, τόσο πριν όσο και κατά τα διάρκεια των δύο Διασκέψεων σε Γενεύη και Νέα Υόρκη, καθώς και η πολύ καλή δουλειά των συνεργατών του.
Αυτά τα στοιχεία, κρίνουμε ότι επιτέλεσαν καθοριστικό ρόλο στο να αποτραπεί ένα οριστικό και πρόωρο «ναυάγιο» στις προσπάθειες του Γ.Γ ΟΗΕ, καθώς και να αποφευχθούν επικίνδυνες για τη δική μας πλευρά εξελίξεις, που ενδεχομένως να άλλαζαν με πολύ επιζήμιο τρόπο την μετέπειτα πορεία του Κυπριακού Προβλήματος.
Η Δημοκρατική Παράταξη επαναδιατυπώνει τη θέση ότι αυτό το μομέντουμ και η στάση των εμπλεκομένων μερών, πλην Τουρκίας, πρέπει να αξιοποιηθούν για να υπάρξει πιο ουσιαστική πρόοδος της διαδικασίας του διαλόγου και επάνοδος σε συνομιλίες. Διαπραγμάτευση και συνομιλίες που ασφαλώς θα πρέπει να βασίζονται αποκλειστικά στο συμφωνημένο πλαίσιο λύσης, στα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας ΟΗΕ και να είναι συμβατές με το Ενωσιακό Κεκτημένο.
Το Κίνημα Οικολόγων Συνεργασία Πολιτών διαπιστώνει μια επανάληψη της προηγηθείσας συνάντησης στη Γενεύη. Η διαδικασία για επανέναρξη των συνομιλιών, χωρίς να προσεγγίσει την ουσία του προβλήματος, παραμένει στον αναπνευστήρα, συντηρώντας μια συγκρατημένη αισιοδοξία η οποία ουδόλως μπορεί να παραγνωρίζει ορισμένα αρνητικά στοιχεία.
Σε επίσημες δηλώσεις έγινε επανειλημμένη αναφορά στις επικείμενες “εκλογές” στα κατεχόμενα. Μέχρι την επόμενη συνάντηση τον Σεπτέμβριο, πόσοι νέοι έποικοι θα πάρουν “υπηκοότητα” στα κατεχόμενα και μάλιστα θα ψηφίσουν στη συνέχεια; Θα πρέπει, έστω και τώρα, να υπομνηστεί στον ΟΗΕ, την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ) και αλλού, μια απαράδεκτη πραγματικότητα: Από την προσεχή “εκλογική” διαδικασία ότι δεν θα προκύψει ο ηγέτης της τουρκοκυπριακής κοινότητας αλλά ο εκλεκτός της Τουρκίας αφού οι Τούρκοι έποικοι αποτελούν πλέον την πλειοψηφία στα κατεχόμενα. Είχαμε έγκαιρα υπογραμμίσει την ανάγκη καταγγελίας της δημογραφικής αλλοίωσης και διεξαγωγή απογραφής υπό τον ΟΗΕ. Ενώνουμε τη φωνή μας με εκείνη των Τουρκοκυπρίων συμπατριωτών μας που καταγγέλλουν τη συνεχιζόμενη φίμωση τους. Κι ακόμα, πόσο θα συνεχιστεί ο σφετερισμός της κλεμμένης γης που επηρεάζει μη αντιστρεπτά την ουσία του περιουσιακού;
Σε σχέση με τα ΜΟΕ και ειδικότερα το άνοιγμα σημείων διέλευσης, η επίκληση δυσκολιών λόγω των τουρκικών κατοχικών στρατευμάτων αποτελεί στοιχείο που επιβεβαιώνει πως η κατοχή αποτελεί το κύριο εμπόδιο. Κατά τη διάσκεψη επιβεβαιώθηκε ο κυρίαρχος ρόλος της Τουρκίας που δηλώνει πως ενδιαφέρεται για την ευρωπαϊκή της προοπτική χωρίς, όπως φαίνεται, να κατανοεί τις απαραίτητες προϋποθέσεις γι΄ αυτό. Την ίδια ώρα λόγω άρνησης της Τουρκίας, στη διάσκεψη δεν συμμετείχε ο Ειδικός Απεσταλμένος της ΕΕ Γιοχάνες Χαν.
Έγινε αναφορά πως, κατά τη διάσκεψη, ο Γενικός Γραμματέας υπενθύμισε το συμφωνημένο πλαίσιο, αντικρούοντας τις τουρκικές απόψεις περί “δυο κρατών”. Οι νέες σημαντικές παρεμβάσεις των κύριων αξιωματούχων της ΕΕ, Αντόνιο Κόστα και Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, για την ανάγκη συμμόρφωσης της λύσης με τις ιδρυτικές αρχές και αξίες της, την Ευρωπαϊκή νομοθεσία και το Κεκτημένο, επιβεβαιώνουν πως το “συμφωνημένο πλαίσιο” παραμένει ασαφές. Η ξεκάθαρη αυτή θέση της ΕΕ πρέπει να αξιοποιηθεί στον μέγιστο βαθμό σε όλα τα βήματα που θα ακολουθήσουν.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
«Δεν ξεχνούμε, δεν συμβιβαζόμαστε, δεν αποδεχόμαστε τετελεσμένα», λέει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Χριστοδουλίδης, σε μήνυμα του για μαύρη επέτειο της τουρκικής εισβολής του 1974.
