Μιλώντας στην Κοινοβουλευτική Επιτροπή Θεσμών με αφορμή τη συζήτηση της Έκθεσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για το κράτος δικαίου στην Κύπρου, ανέφερε ότι έχει συνταχθεί σχετικό νομοσχέδιο από το Υπουργείο και έχει προωθηθεί για νομοτεχνικό έλεγχο, με στόχο να έρθει ενώπιον της Βουλής το συντομότερο.
Εξήγησε ότι το συγκεκριμένο ζήτημα έτυχε ιδιαίτερης μεταχείρισης επειδή εμπλέκεται άμεσα το Ανώτατο Δικαστήριο. Όπως ανέφερε, πρέπει να βρεθεί το θεσμικό όργανο που θα ελέγχει τις αποφάσεις του δημόσιου κατήγορου και θεωρούν ότι αυτό πρέπει να είναι το Ανώτατο. Για τον λόγο αυτό, κρίθηκε αναγκαία η διαβούλευση με το Ανώτατο Δικαστήριο.
Ο Υπουργός σημείωσε ότι η μη δίωξη και η αναστολή ποινικής δίωξης θα οδηγούνται ενώπιον του Ανωτάτου, αλλά προειδοποίησε ότι οι αιτήσεις για αναστολή ποινικής δίωξης είναι χιλιάδες κάθε χρόνο και αν όλες καταλήγουν στο Ανώτατο, αυτό δεν θα είναι λειτουργικό. Πρόσθεσε ότι υπάρχει τεράστιος αριθμός ερωτημάτων, ωστόσο εξέφρασε αισιοδοξία ότι σύντομα, με τη σύμφωνη γνώμη του Ανωτάτου, το νομοσχέδιο θα προχωρήσει μαζί με το πλέγμα των υπολοίπων για τη μεταρρύθμιση της Νομικής Υπηρεσίας.
Ο βουλευτής του ΑΚΕΛ Ανδρέας Πασιουρτίδης διερωτήθηκε για τις ενστάσεις σχετικά με τη συμβατότητα των αλλαγών με το Σύνταγμα από νομικούς συμβούλους της Κυβέρνησης για το θέμα. Απαντώντας ο Υπουργός που χαρακτήρισε τη μεταρρύθμιση ως «τη σημαντικότερη συνταγματικά από γενέσεως της Κυπριακής Δημοκρατίας», σημείωσε ότι «έχουμε ενώπιόν μας ένα πολύ πρωτότυπο Σύνταγμα, με αυτό πρέπει να δουλέψουμε». Όπως ανέφερε, ο Γενικός Εισαγγελέας είχε διορίσει επιτροπή εμπειρογνωμόνων, τα μέλη της οποίας είχαν διαφορετικές απόψεις και κάποιοι έκριναν ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι συνταγματικές, άλλα μέλη είχαν σημαντικές συνταγματικές επιφυλάξεις.
Παρά τις νομικές αμφιβολίες, όπως είπε, η Κυβέρνηση, δεν έκανε πίσω και προχωρεί στη μεταρρύθμιση που είναι και εισήγηση κορυφαίων ευρωπαϊκών οργάνων, πιστεύοντας ότι υπάρχει συνταγματική βάση για την ψήφιση των νομοσχεδίων.
«Είναι για μας δρόμος χωρίς επιστροφή, μια κορυφαία θεσμική πράξη που θα προσπαθήσουμε να φέρουμε εις πέρας», ανέφερε.
Η Επιτροπή Θεσμών προχώρησε στην καθιερωμένη εξέταση στην έκθεσης της Κομισιόν για το κράτος δικαίου στην Κύπρου, με τον Πρόεδρο της Επιτροπής Δημήτρη Δημητρίου να αναφέρει ότι η εξέταση θα γίνει διεξοδικά και σε περισσότερες από μια συνεδρίες.
Ο Υπουργός Δικαιοσύνης ανέφερε ότι η προσπάθεια της Κυπριακής Δημοκρατίας για εκσυγχρονισμό του κράτους δικαίου και της απονομής δικαιοσύνης αποτιμάται θετικά, σημειώνοντας ότι στη φετινή αξιολόγηση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δεν υπάρχει καμία νέα σύσταση για το σύστημα απονομής της δικαιοσύνης. Όπως είπε, η έκθεση επαναδιατυπώνει τις διαπιστώσεις του 2024 και την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην υλοποίησή τους, καταγράφοντας τόσο θετικές εξελίξεις όσο και επισημάνσεις για ζητήματα που παραμένουν σε εκκρεμότητα.
Συγκεκριμένα, η Επιτροπή συνιστά να προχωρήσει περαιτέρω η μεταρρύθμιση της Νομικής Υπηρεσίας, κάτι που γίνεται όπως είπε. Παράλληλα, εξετάζεται η καθιέρωση αποτελεσματικού ελέγχου για τη μη άσκηση δίωξης και τη διακοπή ποινικών υποθέσεων, για το οποίο ετοιμάστηκε σχετικό νομοσχέδιο που έχει σταλεί για νομοτεχνικό έλεγχο ώστε να ενσωματωθεί στο συνολικό πλέγμα της μεταρρύθμισης.
Ωστόσο, είπε ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή επισημαίνει προκλήσεις που παραμένουν ανοιχτές, όπως το χαμηλό επίπεδο ψηφιοποίησης και η απουσία ολοκληρωμένου ηλεκτρονικού συστήματος στα δικαστήρια, η ανάγκη βελτίωσης των διαδικασιών και συντόμευσης του χρόνου εκδίκασης υποθέσεων, καθώς και η καθιέρωση αποτελεσματικών ελέγχων. Παράλληλα γίνεται αναφορά στο νομοσχέδιο που περιορίζει το ανέλεγκτο του Γενικού Εισαγγελέα και στη θεσμοθέτηση μέτρων που ενισχύουν την ανεξαρτησία της Ελεγκτικής Υπηρεσίας ειδικά στο θέμα του διορισμού του Ελεγκτή και του Βοηθού Γενικού Ελεγκτή.
Σε ερώτηση για το θέμα του διορισμού του Γενικού Ελεγκτή, ο Υπουργός απάντησε ότι στο Σύνταγμα αναφέρεται ότι διορίζονται από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Ωστόσο, πρόσθεσε ότι μετά και την επισήμανση στην έκθεση της Κομισιόν, η Κυβέρνηση είναι υποχρεωμένη να εμβαθύνει και σε αυτό το ζήτημα.
Ο Υπουργός ανέφερε ακόμα ότι όπως ενημερώνεται βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, η συμφωνία του Υφυπουργείου Καινοτομίας με τον πάροχο της πλατφόρμας iJustice για αναβάθμιση και πλήρη κάλυψη των αναγκών του συστήματος ηλεκτρονικής δικαιοσύνης που περιλαμβάνοντας αρχικά στο ejustice.
Η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Εξωτερικών, Θεοδώρα Κωνσταντινίδου, ανέφερε ότι «στους τέσσερις τομείς που αξιολογήθηκε η Κύπρος –σύστημα απονομής δικαιοσύνης, διαφθορά, πολυφωνία των ΜΜΕ και θεσμικά ζητήματα ισορροπίας εξουσιών– παρατηρείται πρόοδος». Όπως σημείωσε, «το γεγονός ότι δεν έχουν προστεθεί νέες συστάσεις δείχνει ότι κινούμαστε στον σωστό δρόμο». Η ίδια πρόσθεσε ότι η Επιτροπή καταγράφει περαιτέρω πρόοδο στη δικαιοσύνη, σημαντική πρόοδο στη διαφθορά, ενώ για την ελευθερία και πολυφωνία των ΜΜΕ η βελτίωση παραμένει περιορισμένη, όπως και για την ανεξάρτητη διακυβέρνηση των δημόσιων μέσων. Στον πυλώνα της ισορροπίας εξουσιών γίνεται λόγος για «σημαντική πρόοδο».
Από την πλευρά του Υπουργείου Εσωτερικών, ο Γιώργος Μαθιόπουλος ανέφερε ότι τα ζητήματα που άπτονται των αρμοδιοτήτων του ΥΠΕΣ αφορούν κυρίως τα ΜΜΕ και τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών. Όπως εξήγησε, οι δύο συστάσεις που αφορούν τα μέσα ενημέρωσης παραμένουν ίδιες με το 2024, ενώ για τις οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών δεν υπάρχει σύσταση, πέραν από κάποιες πιο περιορισμένες ανησυχίες.
Εκ μέρους της Υφυπουργόυ για Ευρωπαϊκά Θέματα αναφέρθηκε ότι η έκθεση του 2025 καταγράφει σημαντική πρόοδο και ότι η ενίσχυση του κράτους δικαίου αποτελεί προτεραιότητα για την κυπριακή προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, ενώ θα διοργανωθεί συνάντηση υψηλού επιπέδου τον Μάιο του 2026 για τον σκοπό αυτό.
Η Επίτροπος Προσωπικών Δεδομένων Ειρήνη Λοϊζίδου Νικολαΐδου είπε ότι βρίσκεται στην Επιτροπή υπό την ιδιότητα της ως Επιτρόπου Πληροφοριών και για τον τομέα αυτό δεν υπάρχει σύσταση αλλά περισσότερο θετικό πρόσημο.
Εκ μέρους της Ελεγκτικής Υπηρεσίας εκφράστηκαν επιφυλάξεις για τη λειτουργικότητα του νέου μοντέλου που προτείνεται για την υπηρεσία. Η εκπρόσωπος της υπηρεσίας σημείωσε ότι δεν είναι αρνητικοί στο νομοσχέδιο για τη μεταρρύθμιση της Υπηρεσίας, ωστόσο εξέφρασε σοβαρές επιφυλάξεις για τη λειτουργικότητα του προτεινόμενου μοντέλου. Όπως είπε, το μοντέλο που προτείνουν δεν εφαρμόζεται πουθενά και θεωρούν ότι δεν θα δουλέψει. Όπως αναφέρθηκε είναι κάτι διαφορετικό από ό,τι εφαρμόζεται και δουλεύει στην Ευρώπη.
«Μεταφέραμε τις ανησυχίες μας και δόθηκε η εντύπωση ότι θα γίνουν κάποιες τροποποιήσεις», αναφέρθηκε.
Ο Μάκης Κωνσταντινίδης, μέλος της Αρχής κατά της Διαφθοράς, χαρακτήρισε το νέο νομοσχέδιο που κατατέθηκε στη Βουλή ως το καλύτερο κείμενο που ήρθε κοντά τους τους τελευταίους μήνες. Αναφερόμενος στη δράση της Αρχής, υπογράμμισε ότι υπάρχει πρόοδος στον τομέα των καταγγελιών, οι οποίες πλέον διερευνώνται πιο γρήγορα, παρά το γεγονός ότι πολλές αφορούν έρευνες μεγάλης εμβέλειας που απαιτούν χρόνο.
Ο Κωνσταντινίδης ανέφερε ότι η Αρχή έχει δεχθεί 530 καταγγελίες, εκ των οποίων οι 35 κρίθηκαν εντελώς αβάσιμες, ενώ οι υπόλοιπες εξετάστηκαν μία προς μία. Πρόσθεσε ότι σύντομα θα ανακοινωθούν υποθέσεις και, εφόσον χρειαστεί, θα δημοσιοποιηθούν και ονόματα, μεταξύ των οποίων και πολιτικά πρόσωπα.
Ο Πρόεδρος του Παγκύπριου Δικηγορικού Συλλόγου, Μιχάλης Βορκάς, τόνισε ότι στην έκθεση αναφέρεται ότι η εμπιστοσύνη του κοινού προς τη δικαιοσύνη δεν βρίσκεται στο επιθυμητό επίπεδο και διερωτήθηκε αν μπορεί να υπάρχει εμπιστοσύνη όταν για μια υπόθεση χρειάζονται 17 χρόνια για να τελειώσει και όταν υπάρχουν σημαντικά προβλήματα κτηρίων και προσωπικού στα δικαστήρια. Διερωτήθηκε για την ακρίβεια των στοιχείων που δίνονται αφού στην έκθεση αναφέρεται ότι η εκδίκαση υποθέσεων παίρνει 1,5 χρόνο περίπου.
Είπε επίσης ότι εκκρεμεί νομοσχέδιο από το 2018 για την εκτέλεση των αποφάσεων. Πρόσθεσε ότι «συζητούμε ότι όλα είναι καλά και ρόδινα», προσθέτοντας ότι η πραγματικότητα απέχει από τις επίσημες εκθέσεις.
Ο κ. Βορκάς έθεσε και το ζήτημα της πρόσβασης του πολίτη στη δικαιοσύνη, τονίζοντας ότι το κράτος δικαίου δεν είναι μια στερεότυπη έννοια αλλά κάτι πολύ ευρύτερο, που απαιτεί αξιοπιστία και αποτελεσματικότητα.
Μιλώντας μετά το πέρας της Επιτροπής η βουλευτής Λευκωσίας Αλεξάνδρα Ατταλίδου υπογράμμισε την ικανοποίηση της Επιτροπής για την πρόθεση της κυβέρνησης να προχωρήσει στον διαχωρισμό των εξουσιών του Γενικού Εισαγγελέα, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα μέτρο που θεωρείται απολύτως απαραίτητο.
Επίσης εξέφρασε επιφυλάξεις για ορισμένα στοιχεία της έκθεσης, τα οποία, όπως είπε, παρουσιάζουν μια υπερβολικά ωραιοποιημένη εικόνα για την ταχύτητα απονομής της δικαιοσύνης.
Η κ. Ατταλίδου αναφέρθηκε και στην Αρχή κατά της Διαφθοράς, δηλώνοντας ότι αναμένει σύντομα εξελίξεις στις έρευνες, αλλά επέμεινε στην ανάγκη η Αρχή να αποκτήσει ανακριτικές εξουσίες ώστε αν κατά τη διάρκεια μιας έρευνας προκύψουν ποινικά ζητήματα, να μπορεί να συνεχίσει και να ολοκληρώσει την έρευνα, παραδίδοντας το πόρισμα στον Γενικό Εισαγγελέα.
Σχολιάζοντας την έκταση του φαινομένου της διαφθοράς, επεσήμανε ότι το 90% των πολιτών στο Ευρωβαρόμετρο θεωρεί ότι υπάρχει διαφθορά στην Κύπρο, ενώ έφερε ως παράδειγμα την υπόθεση για την έλευση φυσικού αερίου, η οποία, όπως είπε, καθυστερεί με μεγάλο κόστος, παρά το γεγονός ότι υπάρχει έκθεση-καταπέλτης της Ελεγκτικής Υπηρεσίας για το συμβόλαιο με την κινεζική εταιρεία.
Αναφέρθηκε επίσης στην υπόθεση εταιρείας συμφερόντων του Αμπράμοβιτς, η οποία δημιουργήθηκε στην Κύπρο.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
Στο έργο «GSI» (Great Seas Interconnector), που αφορά στη σύνδεση δικτύων ηλεκτρικής ενέργειας μεταξύ Ελλάδας και Κύπρου με υποθαλάσσιο καλώδιο, αναφέρθηκε μιλώντας στο ΕΡΤΝews, o αντιπρόεδρος της Ελληνικής κυβέρνησης, Κωστής Χατζηδάκης, σχολιάζοντας τις δηλώσεις του Κύπριου υπουργού Οικονομικών που χαρακτήρισε το έργο ως «μη βιώσιμο».
