Σύμφωνα με μια νεότερη μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο Communications Psychology, οι ενήλικες που αισθάνονται ότι έχουν μεγαλύτερο έλεγχο των καθημερινών παραγόντων άγχους είναι σημαντικά πιο πιθανό να τους επιλύσουν. Το πιο σημαντικό, όμως, είναι ότι αυτή η ικανότητα αυξάνεται με την ηλικία.
Πώς διεξήχθη η μελέτη
Οι συμμετέχοντες ανέφεραν τους καθημερινούς παράγοντες άγχους τους για 8 συνεχόμενες ημέρες σε δύο φάσεις που διεξήχθησαν σε βάθος δεκαετίας, περίπου από το 2005 μέχρι και το 2015. Ο μέσος όρος ηλικίας των συμμετεχόντων ήταν 56 έτη κατά την έναρξη της μελέτης και το 57% ήταν γυναίκες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία:
- Στην αρχή της μελέτης, οι άνθρωποι ήταν 56% πιο πιθανό να επιλύουν τους παράγοντες άγχους τις ημέρες που ένιωθαν μεγαλύτερο έλεγχο από το συνηθισμένο.
- Μια δεκαετία αργότερα, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 89%.
«Η μεγαλύτερη αίσθηση ελέγχου συνδέεται συχνά με καλύτερες αντιδράσεις στους παράγοντες άγχους της ζωής. Ένας λόγος για αυτή τη σύνδεση μπορεί να είναι ότι η μεγαλύτερη αίσθηση ελέγχου σχετίζεται με την ικανότητα επίλυσης αυτών των αγχωτικών εμπειριών», έγραψαν οι ερευνητές.
Όταν οι άνθρωποι αντιμετωπίζουν αυτούς τους παράγοντες άγχους, κάνουν δύο βασικές εκτιμήσεις: πόσο έλεγχο έχουν πάνω στην κατάσταση και αν ο παράγοντας άγχους έχει επιλυθεί μέχρι το τέλος της ημέρας. Η επίλυση έχει διαφορετική σημασία για διαφορετικούς παράγοντες άγχους. Μια διαφωνία στο χώρο εργασίας, για παράδειγμα, μπορεί να επιλυθεί μέσω συζήτησης.
Κατά τη διάρκεια των ημερών της μελέτης, οι συμμετέχοντες ανέφεραν ότι ένιωθαν κατά μέσο όρο «λίγο» έως «κάποιο» έλεγχο επί των στρεσογόνων παραγόντων τους. Περίπου το 69% των στρεσογόνων παραγόντων στην πρώτη αξιολόγηση και το 68% στη δεύτερη αναφέρθηκαν ως επιλυμένα.
Λιγότερο άγχος όταν λύνονται τα προβλήματα
Η ερευνητική ομάδα διαπίστωσε ότι ο έλεγχος και η επίλυση λειτουργούν από κοινού με δύο τρόπους.
- Tα άτομα που γενικά ένιωθαν ότι είχαν μεγαλύτερο έλεγχο των παραγόντων του άγχους τους σε όλες τις ημέρες της μελέτης ήταν πιο πιθανό να αναφέρουν ότι είχαν επιλύσει συνολικά αυτούς τους παράγοντες άγχους.
- Για κάθε άτομο, οι ημέρες κατά τις οποίες ένιωθαν μεγαλύτερο έλεγχο από το συνηθισμένο ήταν ημέρες κατά τις οποίες η επίλυση ήταν πιο πιθανή.
Αυτό το δεύτερο εύρημα είναι σημαντικό, διότι δείχνει ότι ο έλεγχος δεν είναι απλώς ένα σταθερό χαρακτηριστικό της προσωπικότητας. Ακόμη και τα άτομα που συνήθως αισθάνονται λιγότερη αυτοπεποίθηση μπορούν να βιώσουν ημέρες κατά τις οποίες η αίσθηση της ικανότητας δράσης τους είναι αυξημένη. Αυτές είναι οι ημέρες κατά τις οποίες οι παράγοντες άγχους τους είναι πιο πιθανό να επιλυθούν.
Ο ρόλος της ηλικίας
Καθώς οι άνθρωποι γερνούν, γίνονται και «σοφότεροι» έχοντας περισσότερα εφόδια για τις δυσκολίες της ζωής. Έρευνες σχετικά με τη γήρανση δείχνουν ότι οι ηλικιωμένοι γίνονται όλο και πιο επιλεκτικοί ως προς το πού επενδύουν την ενέργειά τους, εστιάζοντας στις προτεραιότητες που έχουν μεγαλύτερη σημασία για αυτούς, ιδίως στις σχέσεις και την συναισθηματική τους ευημερία.
Εν ολίγοις, όταν οι ηλικιωμένοι αισθάνονται ότι έχουν τον έλεγχο μιας κατάστασης, μπορεί να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι να μετατρέψουν αυτό το συναίσθημα σε αποτελεσματική δράση, επειδή έχουν δημιουργήσει ένα μεγαλύτερο σύνολο στρατηγικών επίλυσης προβλημάτων.
Οι αλλαγές στην καθημερινή ζωή όσο περνάνε τα χρόνια παίζουν επίσης τον δικό τους ρόλο. Νωρίτερα στην ενήλικη ζωή, πολλοί παράγοντες άγχους προέρχονται από εξωτερικές απαιτήσεις, όπως οι πιέσεις για επαγγελματική εξέλιξη ή οι ευθύνες ανατροφής των παιδιών. Όσο οι άνθρωποι ωριμάζουν, το περιβάλλον τους μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία για να αντιμετωπίσουν τους παράγοντες άγχους με τους δικούς τους όρους, επιτρέποντάς τους να αξιοποιήσουν καλύτερα την αίσθηση ελέγχου που έχουν.
Πώς θα αντιμετωπίσουμε το άγχος;
Για το καθημερινό άγχος, η έρευνα προσφέρει μια πρακτική λύση: το να προσέχει κανείς πότε ο έλεγχος φαίνεται υψηλότερος από το συνηθισμένο μπορεί να προσφέρει ευκαιρίες για την αντιμετώπιση παραγόντων άγχους που παραμένουν. Οι ημέρες που ο έλεγχος φαίνεται αυξημένος, έστω και ελαφρώς, μπορεί να είναι ιδανικές για την αντιμετώπιση προβλημάτων που φαίνονται αδιέξοδα.
Συμπέρασμα
Η αίσθηση ελέγχου βοηθά σημαντικά στην αντιμετώπιση του καθημερινού άγχους και αυξάνεται με την ηλικία. Ακόμη και μικρές στιγμές αυξημένου ελέγχου μπορούν να γίνουν ευκαιρίες για να λύσουμε προβλήματα και να μειώσουμε το άγχος.
ΠΗΓΗ: ygeiamou.gr