Η επιχειρηματική δραστηριότητα στην Κύπρο αντιμετωπίζει σοβαρές προκλήσεις, αφού μια στις δύο μικρομεσαίες επιχειρήσεις (οι οποίες αναμφίβολα αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της οικονομίας μας) εξακολουθούν να έχουν μη εξυπηρετούμενα δάνεια (ΜΕΔ).
Ο ρόλος των Διοικητικών Συμβούλων (ΔΣ) στη διαχείριση των θεμάτων και εργασιών των επιχειρήσεων είναι καθοριστικός και οι ευθύνες και υποχρεώσεις των ΔΣ καθίστανται ακόμα πιο κρίσιμες όταν αντιμετωπίζονται οικονομικές δυσκολίες και διακυβεύεται η βιωσιμότητα των επιχειρήσεων.
Το υψηλό ποσοστό ΜΕΔ καταδεικνύει την ύπαρξη σοβαρών διαρθρωτικών προβλημάτων στον τομέα για τα οποία απαιτούνται ριζικές αλλαγές. Οι βασικοί λόγοι της συνεχιζόμενης κατάστασης συνοψίζονται ως ακολούθως:
• Οι ΔΣ (που στις πλείστες περιπτώσεις, ιδιαίτερα στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, είναι και οι ιδιοκτήτες) δεν έχουν αντιληφθεί ή αποδεχθεί την πραγματική χρηματοοικονομική κατάσταση των επιχειρήσεων τους, προκειμένου να λάβουν τα απαραίτητα μέτρα «διάσωσης»
• Οι δανειστές δεν έχουν ακόμα αντιμετωπίσει/διαχειριστεί τον τεράστιο όγκο συσσωρευμένων ΜΕΔ,
• Υπάρχει έλλειψη επικοινωνίας, αλληλοκατανόησης και εμπιστοσύνης μεταξύ των ΔΣ και των δανειστών, με αποτέλεσμα τα δύο μέρη να έχουν διαφορετικές απόψεις/αντιλήψεις, και κατ’ επέκταση να επικρατεί έλλειψη συνεργασίας και συναίνεσης
• Υπάρχει ενδεχομένως αριθμός επιχειρήσεων οι οποίες δεν είναι πλέον βιώσιμες και πρέπει να οδηγηθούν σε ταχεία εκκαθάριση.
Η προσπάθεια επιβίωσης των επιχειρήσεων είναι πρωτίστως στο πεδίο ευθύνης των ΔΣ. Δεν υπάρχει πιθανότητα «διάσωσης» εάν οι τελευταίοι δεν κατανοήσουν και αποδεχθούν την πραγματική κατάσταση της επιχείρησης τους, προκειμένου να καταρτίσουν αποτελεσματικά σχέδια δράσης για τη βιώσιμη αναδιάρθρωση της αλλά και για την αποκατάσταση της επικοινωνίας και της εμπιστοσύνης με τους δανειστές και άλλα εμπλεκόμενα μέρη (π.χ. αρχές, εργαζομένους, προμηθευτές/πιστωτές).
Ευρωπαϊκή οδηγία για το πλαίσιο προληπτικής αναδιάρθρωσης
Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει εκδώσει πρόταση οδηγίας για την προληπτική και έγκαιρη αναδιάρθρωση, προκειμένου να αποφεύγεται η αφερεγγυότητα και να διασφαλίζεται η βιωσιμότητα των οφειλετών. Η πρόταση υποδεικνύει τον καίριο ρόλο των ΔΣ για τη διάσωση των επιχειρήσεων και προτρέπει τα κράτη-μέλη να υιοθετήσουν νομοθετήματα που να αντικατοπτρίζουν τις αυξημένες νομικές ευθύνες και υποχρεώσεις των ΔΣ.
Σύμφωνα με την πρόταση, οι ΔΣ έχουν την υποχρέωση λήψης εύλογων μέτρων για την αποφυγή της αφερεγγυότητας, όπως για παράδειγμα:
• Λήψη συμβουλευτικής βοήθειας από εξειδικευμένους επαγγελματίες, όπως διαπιστευμένοι σύμβουλοι αφερεγγυότητας
• Χρησιμοποίηση εργαλείων έγκαιρης προειδοποίησης κινδύνου αφερεγγυότητας
• Προστασία περιουσιακών στοιχείων της επιχείρησης
• Ενδελεχής αξιολόγηση της βιωσιμότητας της επιχείρησης και μείωση εξόδων
• Επικοινωνία και διαπραγματεύσεις με τους πιστωτές
• Επιδίωξη προληπτικής αναδιάρθρωσης για τη διάσωση της επιχείρησης
Η πρόταση υπογραμμίζει ξεκάθαρα τη σημασία για την προστασία των δικαιωμάτων των πιστωτών, των υπαλλήλων και άλλων εμπλεκόμενων μερών, καθώς και την αναγκαιότητα λήψης άμεσων μέτρων, όταν η επιχείρηση βρίσκεται στα πρόθυρα αφερεγγυότητας.
Η πρόταση, που αναμένεται σύντομα να καταστεί δεσμευτική οδηγία, ακολουθεί την αυξανόμενη διεθνή τάση μετατόπισης των ευθυνών των ΔΣ προς τους πιστωτές, αντί των μετόχων, όταν η επιχείρηση βρίσκεται στα πρόθυρα αφερεγγυότητας.
Αρκετά κράτη-μέλη έχουν ήδη εισάγει πρόνοιες στη νομοθεσία τους που βασίζονται στη νομική έννοια που είναι γνωστή με τον αγγλικό όρο «wrongful trading». Όταν οι ΔΣ μιας επιχείρησης συνεχίζουν να εμπορεύονται, ενώ γνωρίζουν ή όφειλαν να γνωρίζουν ότι η επιχείρηση δεν έχει εύλογη προοπτική διάσωσης, και δεν λαμβάνουν όλα τα αναγκαία μέτρα για περιορισμό και ελαχιστοποίηση των απωλειών για τους πιστωτές τους, θεωρούνται ότι προβαίνουν σε «wrongful trading», το οποίο επιφέρει προσωπικές αστικές ευθύνες στους ΔΣ.
Συμπέρασμα
Υπάρχει μία εντεινόμενη τάση στην ΕΕ για μεγαλύτερη λογοδοσία και ανάληψη προσωπικής ευθύνης από τους ΔΣ επιχειρήσεων που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, οι οποίες ενδεχομένως να οδηγήσουν στην αφερεγγυότητα, προκειμένου να διαφυλάσσονται τα συμφέροντα των πιστωτών.
Το μήνυμα είναι σαφέστατο. Οι ΔΣ έχουν την πρώτιστη ευθύνη και υποχρέωση για τη συνετή διαχείριση των επιχειρήσεων στις οποίες είναι διορισμένοι και για τη λήψη όλων των απαραίτητων μέτρων για την έγκαιρη αναδιοργάνωση και διάσωση σε περίπτωση αντιμετώπισης οικονομικών δυσκολιών.
Προκειμένου να είναι σε θέση να εκπληρώσουν τις νομικές τους υποχρεώσεις, οι ΔΣ οφείλουν:
• να έχουν πλήρη εικόνα των υποθέσεων της επιχείρησης τους
• να χρησιμοποιούν κατάλληλους εσωτερικούς μηχανισμούς παρακολούθησης και επίβλεψης (περιλαμβανομένου, μεταξύ άλλων, της ετοιμασίας ελεγμένων οικονομικών καταστάσεων)
• να διατηρούν εποικοδομητική συνεργασία και διαφάνεια με τους πιστωτές και άλλα εμπλεκόμενα μέρη, και
• να λαμβάνουν αξιόπιστες συμβουλές από ειδικούς για την αποκατάσταση και διαφύλαξη της βιωσιμότητας της επιχείρησής τους.
Ρένος Ιωαννίδης, Principal, KPMG Limited, 22 209 000, [email protected]
Ζήνωνας Καλογήρου, Manager, KPMG Limited, 22 209 000, [email protected]
Ειδήσεις σήμερα:
Τέμπη: Ισχυρές ενδείξεις μεταφοράς εύφλεκτης ουσίας – «Αλλοίωση της σκηνής του εγκλήματος»
Αυξήθηκαν οι αφίξεις τουριστών τον Μάρτιο – Ποιοι τουρίστες προτίμησαν την Κύπρο
«Μάχες χαρακωμάτων» στους θεσμούς: Καταχωρήθηκε η αίτηση για παύση Ελεγκτή για ανάρμοστη συμπεριφορά
Καταχωρήθηκε σήμερα (26/4) από τους δικηγόρους της ηγεσίας της Εισαγγελίας, η αίτηση για παύση του Γενικού Ελεγκτή.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
