Η τροπολογία για την πώληση δανείων σε τρίτους, μόνο όταν είναι Αδειοδοτημένα Πιστωτικά Ιδρύματα(ΑΠΙ) από την Κεντρική Τράπεζα και όχι σε επενδυτικά ταμεία, παγοποιήθηκε τελικά επειδή ξεσηκώθηκε ο σύνδεσμος τραπεζών.
Άραγε να ξεσηκωθούν και οι πολίτες για τις πωλήσεις των δανείων τους να δούμε αν το πολιτικό σύστημα το κρίνει αρκετό για να υποστηρίξει τους πολίτες;
Πριν όμως αναφερθώ στο τι θα συμβεί με την πώληση δανείων, πέραν από τις πολιτικές σκοπιμότητες και τα τουρκικά συμφέροντα, θα ήθελα να σταθώ ως εισαγωγή, στην αρχή του προβλήματος μας που κανένας δεν έχει δώσει την πρέπουσα σημασία.
Μέχρι το 1999, οι τράπεζες σε παγκόσμιο επίπεδο διαχωρίζονταν σε εμπορικές και επενδυτικές, με βάση την συνθήκη Glass-Steagall. Βλέποντας όμως τις εμπορικές τράπεζες να έχουν μαζεμένα κεφάλαια και η μόνη τους λειτουργία να είναι η εισροή καταθέσεων και εκροή σε δάνεια, τα μεγάλα συμφέροντα και οι χρηματοπιστωτικοί οργανισμοί αποφάσισαν, πιέζοντας τόσο τις ΗΠΑ όσο και την ΕΕ να άρουν την συνθήκη. Έτσι επέτρεψαν στις εμπορικές τράπεζες να γίνουν επενδυτικές, χωρίς να είναι καταρτισμένες στο συγκεκριμένο τομέα, με μόνο στόχο τα λεφτά των καταθετών, χρησιμοποιώντας πολλούς και περίπλοκους τρόπους.
Μετά από αυτό το ιστορικό γεγονός, μπορείτε να αντιληφθείτε γιατί οι Κυπριακές Τράπεζες επένδυσαν σε χρηματιστήρια, σε τοξικά κρατικά ομόλογα, σε επενδυτικά προϊόντα και αξιόγραφα και γιατί καταλήξαμε στην σημερινή κατάσταση, εφόσον ήταν εμπορικές τράπεζες και όχι επενδυτικές, τουλάχιστον έτσι νομίζαμε.
Γιατί λοιπόν να επιμένουν τόσο πολύ στην πώληση των δανείων και όχι στην ορθή αναδιάρθρωση τους, όντας δήθεν εμπορικές τράπεζες?
Δύο οι λόγοι, που εξυπηρετούν και τις τράπεζες αλλά και όσους θα αγοράζουν τα δάνεια:
Κατ’ αρχάς, η τράπεζα θα πακετοποιεί δάνεια (τόσο εξυπηρετούμενα όσο και μη εξυπηρετούμενα) αρκετών εκατομμυρίων, θα τα πωλεί μέχρι το 40% της αξίας τους, με άλλα λόγια θα τα ξεπουλά, και θα λαμβάνει μαζική ρευστότητα.
Αυτό από μόνο του, θα λύσει το πρόβλημα των μη-εξυπηρετουμένων δανείων και θα αποφέρει έσοδα στην τράπεζα ωστε να συντηρεί τις κεφαλαιουχικές της ανάγκες. Επίσης θα μειώσει το μέγεθος της τράπεζας και την έκθεση της στην προβληματική αγορά. Βέβαια, οι τραπεζίτες ίσως δεν αντιλήφθησαν ότι, όταν μειωθεί το μέγεθος των τραπεζών, που είναι μετρήσιμο στην αξία των στοιχείων του ενεργητικού (διότι εκεί βρίσκονται τα δάνεια), τότε κατ’επέκταση θα πρέπει να μειωθούν και τα λειτουργικά και συνεπώς οι υποχρεώσεις τους αλλά αυτό είναι ένα άλλο μεγάλο κεφάλαιο που δεν είναι του παρόντος.
Τώρα, πάμε στη περίπτωση αυτών που θα αγοράζουν τα ξεπουλημένα δάνεια, δηλαδή τα επενδυτικά ταμεία ή οι ξένες τράπεζες.
Το κέρδος εδώ είναι πολλαπλάσιο και εξηγώ:
Αυτοί οι αγοραστές, θα δημιουργήσουν επενδυτικά προϊόντα, τα οποία θα είναι εγγυημένα από τις υποθήκες των δανείων που έχουν αγοράσει. Αυτά τα προϊόντα έχουν την ονομασία ABS (Asset-Backed Securities) με χρονικό ορίζοντα λήξης 3,5 ή 10 χρόνια και θα τα αξιολογούν οι οίκοι αξιολόγησης αναλόγως με την ευκολία ρευστοποίησης τους. Όσο πιο εύκολα ρευστοποιούνται τόσο πιο μικρή η απόδοση τους και συνεπώς τόσο πιο ψηλή η αξιολόγηση που θα παίρνουν. Αναλόγως του κινδύνου τους, ομαδοποιούνται μαζί με άλλα παρόμοια προίοντα και πωλούνται στην αγορα ως CDOs (Collateralized Debt Obligations) ή LCDS (Loan Credit Default Swaps) εφόσον πλέον είναι σύνθετα προϊόντα, τα οποία και πάλι λαμβάνουν αξιολόγηση από τους οίκους αξιολόγησης και κυκλοφορούν στην αγορά ως νέα προϊόντα.
Για να το θέσουμε πιο απλά, το ακίνητο που θα ειναι υποθηκευμένο, θα διακινείται πλέον ως ομόλογο σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ επενδυτών, μέχρις ότου λήξει και πρέπει να ρευστοποιηθεί. Έτσι, οι Κύπριοι οφειλέτες θα βρεθούν να χρωστούν σε εταιρείες ή ιδιώτες επενδυτές που ούτε καν γνωρίζουν.
Όσο πιο πολλές περιουσίες περιέλθουν στα χέρια αυτών των επενδυτών, τόσο πιο πολλά σε αξία επενδυτικά προιόντα θα διοχετεύσουν στην αγορά, θα τζογάρουν με λίγα λόγια στις αγορές, προσβλέποντας σε γρήγορο και μεγάλο κέρδος απο την πώληση αυτών των ελκυστικών επενδυτικών προϊόντων.
Αυτό συνέβηκε στις ΗΠΑ το 2008 με την κρίση στον τομέα των ακινήτων, όπου παρουσιάστηκαν περίπλοκα επενδυτικά προϊόντα που ήταν εγγυημένα απο τις υποθήκες ακινήτων, με τις ασφαλιστικές εταιρείες να ασφάλιζαν τον αγοραστή αυτών των επενδυτικών προϊόντων με πολύ ακριβά ασφάλιστρα, λόγω του κινδύνου να χάσουν την επένδυση τους, και με τις τράπεζες να συνεχίζουν να δίνουν δάνεια και να βάζουν υποθήκες εκδίδοντας ομόλογα, με αποτέλεσμα να καταρρεύσει το χρηματοπιστωτικό σύστημα και αμέτρητες περιουσίες να κατασχεθούν.
Η λογική εξήγηση, λοιπόν, στην ερώτηση «Τι θα κάνουν τόσα σπίτια τα επενδυτικά ταμεία και οτι δεν πρόκειται να γίνουν εκποιήσεις από μέρους των τραπεζών» αυτά ακριβώς είναι που εξυπακούει:
Οι τράπεζες θα αποκτήσουν μαζικά ρευστότητα και τα επενδυτικά ταμεία θα δημιουργήσουν επενδυτικά προϊόντα εγγυημένα απο τα δάνεια των Κύπριων πολιτών, έχοντας δεσμευμένες τις περιουσίες των δανειοληπτών και των εγγυητών τους, προσφέροντας στον οποιονδήποτε επενδυτή την ρευστοποίηση τόσο των μη εξυπηρετουμένων όσο και των εξυπηρετουμένων δανείων.
Αυτό που πρέπει να γίνει είναι, η Κεντρική Τράπεζα να ζητήσει επαναφορά της συνθήκης Glass-Steagall σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να διορθωθεί το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα και να στηριχθεί το ενιαίο του ευρωσυστήματος.
Μέχρι να γίνει αυτό, θα πρέπει η Κεντρική Τράπεζα να επιτρέψει την πώληση δανείων μόνο σε εμπορικές τράπεζες, αδειοδοτημένες σε ευρωαπϊκό επίπεδο, που διαθέτουν επαρκή κεφάλαια με βάση τα τεστ αντοχής και να απαγορευτεί εντελώς η πώληση των δανείων σε επενδυτικές τράπεζες και επενδυτικά ταμεία, αν θέλουμε να προστατευτούμε από τους «σωτήρες» μας, δηλαδή τους κερδοσκόπους ξένους επενδυτές.
Άννα Θεολόγου
Οικονομολόγος
Ειδήσεις σήμερα:
Ανάλυση - Επίθεση Ισραήλ: Τι να περιμένουμε μετά το χτύπημα - Το Ιράν ενεργοποίησε συστήματα αεράμυνας
Στη Μέση Ανατολή και στις σχέσεις Ισραήλ και Ιράν είναι στραμμένα τα βλέμματα της διεθνούς κοινότητας για ακόμη μία φορά μετά το χτύπημα στο έδαφος της Τεχεράνης που αποδίδεται στο Τελ Αβίβ.
Ακολουθήστε το Tothemaonline.com στο Google News και μάθετε πρώτοι όλες τις ειδήσεις
