Στο τραπέζι η 'θετική ατζέντα' της Τουρκίας - Το ενδεχόμενο κυρώσεων χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο - Ποιές χώρες τάσσονται υπέρ και κατά

Επιμέλεια: Γιώργος Τάττης

Η διαδικασία
Όπως συνέβη και την προηγούμενη φορά τον Οκτώβριο, στο Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων δεν αναμένεται να υπάρξουν αποφάσεις, με το μπαλάκι να πετιέται στους ηγέτες των κρατών μελών. Όμως, αναμένεται να ξεκαθαρίσει το σκηνικό, με τις παρασκηνιακές διαβουλεύσεις να παίρνουν στην κυριολεξία φωτιά.

Σημειώνουμε πως το θέμα με την συμπεριφορά της Τουρκίας δεν θα είναι το μόνο που θα συζητηθεί, καθώς και το ότι η συζήτηση θα είναι ουσιαστικά μια συνέχεια των αποφάσεων των συμπερασμάτων του Οκτωβρίου του 2020, όπου λίγο νωρίτερα δεν αποφασίστηκαν κυρώσεις με την ελπίδα για μια «θετική ατζέντα» εκ μέρους της κατοχικής δύναμης.

Είναι ορατές οι κυρώσεις; Το ενδεχόμενο κυρώσεων χωρίς ουσιαστικό αντίκτυπο
Όπως γράψαμε και την προηγούμενη εβδομάδα, έγκριτοι αναλυτές κάνουν λόγο για δύσκολο έργο με το ενδεχόμενο των "ουσιαστικών" κυρώσεων να είναι απομακρυσμένο. Κάτι το οποίο προφανώς δυσχεραίνει η στάση της Κυπριακής Κυβέρνησης, η οποία δεν φαίνεται να αξιώνει ξεκάθαρα και οργανωμένα επιβολή κυρώσεων, αλλά μεταθέτει το βάρος στις συνομιλίες πάση θυσία.

Έτσι, άλλοι αναλυτές με γνώση των τεκταινομένων, υποστηρίζουν πως υπάρχει η πιθανότητα οι Ευρωπαίοι εταίροι μας να προσπαθήσουν να διασκεδάσουν τις αντιδράσεις Κύπρου και Ελλάδας, επιβάλλοντας ουσιαστικά κυρώσεις που δεν θα έχουν ουσιαστικό αντίκτυπο στην Τουρκία και στην οικονομία της. Κάτι ανάλογο των κυρώσεων που λήφθηκαν σε προηγούμενο στάδιο, με κυρώσεις σε πρόσωπα που εμπλέκονται στις γεωτρήσεις.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Ευρωβουλευτές στο ThemaOnline: Ποια η πρόβλεψή τους για την επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία - Συνομιλίες Vs Κυρώσεις - Ένα μη αναγκαίο δίπολο

Κάτι το οποίο επιβεβαιώνουν και πρόσφατες τοποθετήσεις διπλωματικών πηγών, όπως μετέδωσε το ΚΥΠΕ. Όπως ειπώθηκε, θεωρείται «πιθανό να ικανοποιηθεί κυπριακό αίτημα για πρόσθετες καταχωρήσεις, καθώς και ένα καθεστώς κυρώσεων παρόμοιο με της Κύπρου και για Ελλάδα, ωστόσο αναζητείται τρόπος, γιατί δεν υπάρχουν γεωτρήσεις στην Ελλάδα. Εκτιμά δε ότι ένα βήμα παραπάνω θα μπορούσε να είναι να υπάρξει εντολή προς τον Μπορέλ για να ετοιμάσει γραπτώς τις επιλογές (και τις κυρώσεις) καθώς μέχρι τώρα είχε προφορική εντολή από το Gymnich στο Βερολίνο.

Όπως αναφέρθηκε επίσης, ενδεχομένως να τεθεί και θέμα για εμπάργκο όπλων, ενώ ξεκαθαρίστηκε πως ελληνικό ή άλλο αίτημα για νέο εμπάργκο σε επίπεδο ΕΕ δεν υπάρχει, υπάρχει ελληνικό αίτημα προς συγκεκριμένα κράτη μέλη. Η ΕΕ εξάλλου έχει συντονισμένο διακυβερνητικό εμπάργκο όπλων προς την Τουρκία από τις 19 Νοεμβρίου 2019, με αφορμή την επέμβαση στη Συρία.

Τέλος, η ελληνική διπλωματική πηγή εκτιμά ότι και η αναστολή της τελωνειακής ένωσης θα μπορούσε δυνητικά να είναι μία από τις επιλογές που θα προτείνει ο Μπορέλ - κάτι που ωστόσο απορρίπτουν οι κοινοτικές υπηρεσίες και νομικοί κύκλοι της Κομισιόν και των Κρατών Μελών.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: ΚΥΠΡΙΑΚΟ: Φως στο τούνελ ή νέο αδιέξοδο; - Η 'κυριαρχική ισότητα' ως ρητορικό εργαλείο νεών επιδιώξεων

Σκληρύνει το λεκτικό η ΕΕ

Πάντως, αξίζει να σημειωθεί πως διάφοροι Ευρωπαϊοι αξιωματούχοι φαίνεται να έχουν «σκληρύνει» την στάση τους, κάτι το οποίο αποδεικνύεται και από το λεκτικό που χρησιμοποιείται.

Όπως μεταδίδει επίσης το ΚΥΠΕ, κοινοτικός αξιωματούχος που είχε αρμοδιότητα να ενημερώσει τον Τύπο για την επικείμενη συνεδρίαση, είπε πως “είναι προφανές ότι μετά τον Οκτώβρη και την προσφορά θετικής ατζέντας, η συμπεριφορά της Τουρκίας δε συνάδει με τις προϋποθέσεις για την ενεργοποίησή της". Πρόσθεσε επίσης ότι δεν υπάρχει κανένα κράτος μέλος που να μη δέχεται την καταγραφή ότι η κατάσταση από τον Οκτώβριο δεν έχει βελτιωθεί, καθώς “η Τουρκία δεν απάντησε στη θετική πρόσκληση των 27”. Οι επιλογές, είπε, είναι πολλές και “θα δούμε τι θα αποφασίσουν οι ηγέτες”.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Όσο πάμε προς Πενταμερή, απομακρύνονται οι κυρώσεις εις βάρος Τουρκίας – Μπαράζ επαφών πριν τις κομβικές συναντήσεις

Επεσήμανε δε ότι η Τουρκία είναι σημαντικός εταίρος, “την καλούμε διαρκώς σε θετικά βήματα σε Ανατολική Μεσόγειο, Κύπρο, Συρία, Λιβύη, Ναγκόρνο Καραμπάχ”. “Αυτή η αλλαγή δεν ήρθε, δεν άλλαξε πολιτική, αυτή είναι η πραγματικότητα” είπε.

Την ίδια στιγμή, άλλη διπλωματική πηγή, υπερτόνισε τα δίκαια αιτήματα της Ελλάδας, κάνοντας λόγο για «ελληνική θέση που είναι βασισμένη στο διεθνές Δίκαιο και τη Χάγη, τη σύμβαση UNCLOS», ενώ την ίδια στιγμή στηλίτευση την στάση της Τουρκίας, αναφέροντας “μουδιασμένο το κλίμα” μετά την επίσκεψη του εκπροσώπου της τουρκικής προεδρίας, Ιμπραήμ Καλίν, στις Βρυξέλλες και τα περιστατικά με την νηοψία, τις δηλώσεις και τα διαβήματα.

Ποιες χώρες είναι υπέρ και ποιες κατά – Οι συμμαχίες και γιατί διαμορφώνονται με αυτό τον τρόπο
Τέλος, φαίνεται να ξεκαθαρίζει και το σκηνικό με τις συμμαχίες κρατών μελών, όπου για τα δικά τους συμφέροντα τοποθετούνται υπέρ ή κατά κυρώσεων στην Τουρκία. Όπως γράφει το ΚΥΠΕ, επικαλούμενο ελληνική διπλωματική πηγή, Ιταλία, Ισπανία, Γερμανία, Μάλτα δεν επιθυμούν κυρώσεις, ενώ η Πορτογαλία δεν έχει ακόμη εκδηλωθεί για το ζήτημα. Προφανώς, πέραν της Γερμανίας, όπου επίσης σχετίζεται με το ζήτημα αλλά έχει και μια σειρά από άλλες εμπορικοοικονομικές εξαρτήσεις με την Τουρκία, οι χώρες του νότου βλέπουν τον περιορισμό των μεταναστευτικών ροών στα εδάφη τους, λόγω της συμφωνίας Ε.Ε – Τουρκίας.

Αντίθετα, Γαλλία, Αυστρία, Λουξεμβούργο, Σλοβενία και Σλοβακία είναι υπέρ μιας σκληρής απάντησης, αλλά και Βέλγιο και Ιρλανδία θεωρούν ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας δεν είναι ανεκτή. Η Γαλλία εδώ και καιρό έχει προχωρήσει σε μια αντι-τουρκική και αντι-Ερντογανική πολιτική, τόσο λόγω των ευρύτερων εξελίξεων σε Λιβύη και ανατολική μεσόγειο, όσο και για τις ισχυρές προκλήσεις που συναντά στο εσωτερικό της, λόγω του μεγάλου αριθμού μουσουλμανικού πληθυσμού που φιλοξενεί η πρώην αποικιοκρατική δύναμη.

Η ίδια πηγή σημείωσε ότι Δανία, Εσθονία, Σουηδία και Βαλτικές χώρες είναι αδιάφορες για το θέμα.

ΣΧΕΤΙΚΟ ΑΡΘΡΟ: Οι συνομιλίες υπό τουρκικούς όρους ακυρώνουν το ενδεχόμενο κυρώσεων - Κλειδώνει η Πενταμερής - Χάος με Επιτροπή Αποζημιώσεων