Το Γραφείο της Επιτρόπου διενήργησε επιτόπια έρευνα, μετά από παράπονο που έλαβε από ιδιοκτήτη τεμαχίου που εφάπτεται με τον εν λόγω λατομείο, το οποίο χρησιμοποιείται εδώ και 45 έτη.
Όπως αναφέρει στην έκθεσή της, η κ. Λοττίδη κατά την έρευνα Λειτουργού του Γραφείου της διαπιστώθηκε ότι από το 2018 που έληξε η πολεοδομική άδεια και κατ’ επέκταση έληξε και το προνόμιο λατομείου, μέχρι και την πιο πάνω επιτόπια επίσκεψη το 2024, οι εργασίες εξόρυξης στο τεμάχιο διεξάγονταν χωρίς οποιαδήποτε άδεια, κατά παράβαση των διατάξεων του περί Ρύθμισης Μεταλλείων και Λατομείων Νόμου, το οποίο ορίζει πως η διεξαγωγή λατομικών εργασιών χωρίς να υπάρχει προνόμιο λατομείου, συνιστά ποινικό αδίκημα.
Σύμφωνα με τον παραπονούμενο, όχι μόνο προκαλείται ανεπανόρθωτη οικολογική καταστροφή στην περιοχή από την συνεχιζόμενη λατόμευση, αλλά έχουν προκληθεί και τεράστιες ζημιές στο δικό του τεμάχιο, περιλαμβανομένης και της εκρίζωσης των αιωνόβιων χαρουπιών που υπήρχαν σ’ αυτό.
Σημειώνεται ότι ο παραπονούμενος μας ανέφερε πως το τεμάχιό του, καθώς και το τεμάχιο με αρ. Χχ εμπίπτουν στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) Χα – Ποτάμι, καθώς και σε καθορισμένο πέρασμα διέλευσης μεταναστευτικών πτηνών.
Το Γραφείο της Επιτρόπου διαπίστωσε κατά την έρευνα ότι το τεμάχιο, εντός του οποίου υφίστατο προνόμιο λατομείου, εμπίπτει στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του Δικτύου Natura 2000 «Χα Ποτάμι (CY5000010)» και γειτνιάζει με την Ειδική Ζώνη Διατήρησης «Χα Ποτάμι CY4000002».
Συγχρόνως, αναφέρει το υπό αναφορά τεμάχιο εμπίπτει εξ ολοκλήρου εντός των ενεργών χωροκρατειών και περιοχών αναπαραγωγής, τροφοληψίας και διασποράς σημαντικών ειδών αρπακτικών, τα οποία περιλαμβάνονται στα είδη χαρακτηρισμού και στους στόχους διατήρησης της ΖΕΠ,(Ζώνη Ειδικής Προστασίας), ενώ σημειώνει ότι για τη λειτουργία προνομίου λατομείου στο τεμάχιο η Πολεοδομική Αρχή χορήγησε το 2016 σχετική πολεοδομική άδεια για δύο χρόνια και το ίδιο έτος η Υπηρεσία Μεταλλείων και Λατομείων χορήγησε προνόμιο λατομείου.
«Η πιο πάνω πολεοδομική άδεια ήταν προσωρινή, καθότι είχε διάρκεια μόλις δύο έτη, βάσει των όρων που είχε θέσει το Τμήμα Περιβάλλοντος για να συναινέσει στη χορήγησή της και ενσωματώθηκαν στους όρους της πολεοδομικής άδειας, χωρίς πρόνοια για ανανέωση του προνομίου λατομείου», σημειώνει.
«Εντούτοις, παρότι η πολεοδομική άδεια έληξε από το 2018, αφού δεν μπορούσε, βάσει των όρων της, να ανανεωθεί ή να παραταθεί η διάρκειά της, η ιδιοκτήτρια εταιρεία συνεχίζει τις εργασίες της υποβάλλοντας παράλληλα νέο αίτημα για ανανέωση του προνομίου λατομείου, το οποίο μέχρι και τον Σεπτέμβριο του 2024 τουλάχιστον, ακόμη εξεταζόταν», προσθέτει.
Επιπρόσθετα, σημειώνει ότι «παρότι η άδεια έχει λήξει από το 2018, σύμφωνα με τον παραπονούμενο, ο χώρος δεν έχει αποκατασταθεί και δεν έχει επαναφερθεί στην προτέρα κατάσταση, από τον αιτήτη, παραβιάζοντας τον επιπρόσθετο όρο που είχε τεθεί στην προσωρινή πολεοδομική άδεια».
Περαιτέρω, αναφέρει ότι μέχρι και την επιτόπια επίσκεψη Λειτουργών της Υπηρεσίας Μεταλλείων και Λατομείων στο τεμάχιο τον Ιούνιο του 2024, διαφάνηκε ότι οι εργασίες εξόρυξης από το τεμάχιο συνεχίζονταν, (χωρίς άδεια σε ισχύ) κατά παράβαση των οδηγιών που δόθηκαν από την Υπηρεσία Μεταλλίων για αναστολή των εν λόγω εργασιών.
Όπως συμπεραίνει καθίσταται σαφές ότι από το 2018 που έληξε η πολεοδομική άδεια και κατ’ επέκταση έληξε και το προνόμιο λατομείου, μέχρι και την πιο πάνω επιτόπια επίσκεψη το 2024, οι εργασίες εξόρυξης στο τεμάχιο διεξάγονταν χωρίς οποιαδήποτε άδεια, κατά παράβαση των διατάξεων του περί Ρύθμισης Μεταλλείων και Λατομείων Νόμου, το οποίο ορίζει πως η διεξαγωγή λατομικών εργασιών χωρίς να υπάρχει προνόμιο λατομείου, συνιστά ποινικό αδίκημα.
Η Επίτροπος Διοικήσεως εισηγείται όπως γίνουν οι αναγκαίες ενέργειες για επίσπευση της οριοθέτησης του χώρου του προνομίου λατομείου σε συνάρτηση με την ιδιοκτησία του παραπονούμενου και σε περίπτωση που διαφανεί ότι έχουν παραβιαστεί τα όρια του προνομίου λατομείου, να προωθηθούν οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία διαδικασίες για άρση οποιασδήποτε επέμβασης επι του ακινήτου του παραπονούμενου.
«Λαμβάνοντας υπόψη ότι η συνέχιση των εργασιών εξόρυξης, μετά τη λήξη της πολεοδομικής άδειας το 2018 και του προνομίου λατομείου, χωρίς οποιαδήποτε ανανέωση άδειας στο τεμάχιο με αρ. Χχ είναι πράξη παράνομη και ποινικά κολάσιμη, θα πρέπει να ληφθούν τα προβλεπόμενα από τη νομοθεσία μέτρα για την παύση της παρανομίας και την ποινική δίωξη του προσώπου που παρανομεί με βάση του αρ 37 του περί Ρύθμισης Μεταλλείων και Λατομείων Νόμου», τονίζει.
Εξάλλου, σημειώνει ότι κατά την εξέταση της νέας αίτησης του κατόχου του τεμαχίου θα πρέπει να ληφθεί δεόντως υπόψη από τις αρμόδιες Αρχές το περιεχόμενο της Μελέτης Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης που θα υποβληθεί από την ιδιοκτήτρια εταιρεία, λαμβάνοντας υπόψη ότι το υπό αναφορά τεμάχιο εμπίπτει εξ ολοκλήρου εντός των ενεργών χωροκρατειών και περιοχών αναπαραγωγής, τροφοληψίας και διασποράς σημαντικών ειδών αρπακτικών, και εμπίπτει στη Ζώνη Ειδικής Προστασίας (ΖΕΠ) του Δικτύου Natura 2000.
Επιπρόσθετα, εισηγείται όπως προωθηθούν άμεσα όλες οι αναγκαίες ενέργειες σε σχέση με τη μη υλοποίηση του όρου της πολεοδομικής άδειας που δόθηκε το 2016, για αποκατάσταση του χώρου του προνομίου λατομείου μετά την λήξη της το 2018, ώστε να επανέλθει στην πρότερη κατάσταση.
Σημειώνεται ότι η Έκθεση υποβλήθηκε στο Τμήματος Πολεοδομίας και Οικήσεως, στο Διευθυντή του Τμήματος Μεταλλείων και Λατομείων και στο Διευθυντή του Τμήματος Περιβάλλοντος και αντίγραφό της κοινοποιείται στον Επαρχιακό Κτηματολογικό Λειτουργό Λεμεσού καθώς και στον Προϊστάμενο της Υπηρεσίας Θήρας και Πανίδας.
Τερματίστηκαν οι λατομεύσεις σε τεμάχιο που εμπίπτει στο Natura, λέει η ΥΜΛ
Σε διευκρινίσεις σε σχέση με τις εργασίες λατόμευσης σε τεμάχιο εντός Ζώνης Ειδικής Προστασίας Natura 2000, στην κοινότητα Πάχνας, προβαίνει Υπηρεσία Μεταλλείων και Λατομείων (ΥΜΛ), η οποία τονίζει ότι μετά από οδηγίες της, στις 12 Αυγούστου 2024, τερματίστηκαν άμεσα οι οποιεσδήποτε λατομεύσεις στην περιοχή, ενώ στις 21 Ιανουαρίου 2025 πραγματοποιήθηκε επίσημη οριοθέτηση της περιοχής του λατομείου από αρμόδιο χωρομέτρη.
Σε ανακοίνωσή της, με αφορμή τη δημοσίευση της Έκθεσης του Γραφείου της Επιτρόπου Διοικήσεως και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, Μαρίας Στυλιανού – Λοττίδη, αναφορικά με εργασίες λατόμευσης στο εν λόγω τεμάχιο, η Υπηρεσία Μεταλλείων και Λατομείων αναφέρει ότι από την οριοθέτηση διαπιστώθηκε ότι δεν έγινε παράνομη λατόμευση στο ιδιωτικό τεμάχιο που βρίσκεται δίπλα στο λατομείο.
Όπως σημειώνει «ήδη έχει γίνει διαμόρφωση του χώρου των εκσκαφών».
Σύμφωνα να με την ΥΜΛ, η περιοχή επιθεωρείται σε συνεχή βάση από λειτουργούς, χωρίς να έχουν διαπιστωθεί οποιεσδήποτε περαιτέρω λατομευτικές δραστηριότητες μετά τον τερματισμό της λειτουργίας του λατομείου.
Τέλος, αναφέρει ότι οι επισημάνσεις της Επιτρόπου Διοικήσεως είναι «απολύτως σεβαστές» και οι σχετικές ενέργειες των Τμημάτων του Υπουργείου είναι πλήρως ευθυγραμμισμένες με αυτές.
